Determination of Important Parameters Affecting the Yield and Quality of Durum Wheat Varieties in Dry Conditions


Abstract views: 795 / PDF downloads: 579

Authors

  • Enes AKAN Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü
  • Nefise EREN ÜNSAL Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü
  • Ahmet Sabri ÜNSAL Harran Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Gıda Mühendisliği Bölümü

DOI:

https://doi.org/10.46291/ISPECJASvol5iss1pp246-256

Keywords:

Durum wheat, morphological characteristics, physicochemical, quality

Abstract

This study were carried in order to determine the adaptability of durum wheat varieties in dry condition of the Mardin/Midyat district at the 2018-2019 season. Experiment were designed in randomized blocks. Four durum wheat landraces, Bağacak, Sorgül, Menceki, Havrani and four commercial varieties, Cesara, Svevo, Burgos and Ovidio durum wheat were used in the experiment. In the research; earing time (days), plant height (cm), number of spikes per spike (pieces), grain weight per spike (g), thousand grain weight (g), grain yield (kg da-1), hectoliter weight (kg hl-1), age gluten (%w/w), protein ratio (%) and SDS Sedimentation (ml) properties were examined. According to the results of the research, the varieties are significantly affected by ecological conditions, the earing period were ranged between 128.00-141.00 days, the plant height is 71.75-117.00 cm, the number of spikes in the spike is 18.15-22.13, the grain weight in the spike is 1.19-1.63 g, the grain weight is 26.52-37.96 g, grain yield. 133.50-198.75 kg da-1, hectolitre weight 67.40-72.20 kg hl-1, wet gluten 16.20-34.35%, protein content 15.85-19.40% and sedimentation value varied between 15.50-25.00 ml. It has been observed that local and commercial durum wheat varieties have significant effects on the yield and quality of dry.

References

Akgün, İ., Ulupınar, Ü. 2020. Makarnalık buğday (Triticum durum Desf.)’da azot dozu uygulamalarının bazı tarımsal özellikler üzerine etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Zir. Fak. Dergisi. Türkiye 13. Ulusal, I. Uluslararası Tarla Bit. Kong. Özel Sayısı. 59-69.

Aksoy, A. 2012. Akdeniz iklim kuşağında yetiştirilen bazı makarnalık buğday (Triticum turgidum var. durum L.) çeşitlerinin verim ve kalite özelliklerinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Adana

Aktas, H. 2016. Drought tolerance indices of selected landraces and bread wheat (Triticum aestivum L.) genotypes derived from synthetic wheats. Applied Ecology and Environmental Research 14(4):177-189.

Ali, M.J. 2017. Investigation of yield, yield components and primary quality characteristics of some bread wheat (Triticum aestium L.) genotypes. Bingöl University Institute of Science, Field Crops Department, Master Thesis, Bingöl.

Anonim, 2008. Serin iklim tahılları tarımsal değerleri ölçme denemeleri teknik talimatı. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü. Ankara.

Anonim, 2016a. Türkiye’nin Buğday Atlası, ISBN: 978-605-9903-07-3 Bölüm 1. Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı), İstanbul-Türkiye.

Anonim, 2019. Meteoroloji işleri il müdürlüğü 2018 ve 2019 Yılı Raporları. Mardin.

Anonim, 2018. Hayat Toprak Su ve Bitki Analizi Laboratuvarı, Şanlıurfa.

Atlı, A., Aktan, B., Şanal, T., Evlice, A.K., Ünsal, S., Dönmez, E., Köten, M., Pehlivan, A., Özderen, T. 2010. Makarnalık buğdayın kalite özellikleri ve kalite değerlendirme. Makarnalık Buğday ve Mamülleri Konferansı, 7-18 Mayıs 2010, Şanlıurfa, s: 91-109.

Aydoğan, S., Akçaçık, A.G., Şahin, M., Demir, B., Önmez, H., Türköz, M., Çeri, S. 2012. Bazı makarnalık buğday çeşitlerinin kalite özelliklerinin belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 21(1): 1-7.

Aysu, M. 2018. Buğday: beslenme kültürü ve politikalar. İzmir Akdeniz Akademisi Der., No. 4, 82-90.

Boyacıoglu, M.H. Tülbek, M.Ç. 2002. Makarnalık buğday kalitesine bir bakış. Hububat Ürünleri Teknolojisi Kongre ve Sergisi, 03-04 Ekim, Gaziantep, s: 94-98.

Budak, H., Karaaltın, S. 1998. Bazı makarnalık (Triticum durum Desf.) buğday çeşitlerinin fiziksel ve kimyasal yöntemlerle kalite özelliklerinin belirlenmesi. Anadolu, J.of Aari 8 (2): 66-79.

Caglar, O., Bulut, S., Karaoglu, M.M., Kotancilar, H.G., Ozturk, A. 2011. Quality response of facultative wheat to winter sowing, freezing sowing and spring sowing at different seeding rates. Journal of Animal and Veterinary Advances 10 (Supplement); 3368-3374.

Çölkesen, M., Öktem, A., Eren, N., Yağbasanlar, T., Özkan, H. 1994. Çukurova ve Harran koşullarına uygun ekmeklik ve makarnalık buğday çeşitlerinin saptanması üzerine bir araştırma. Tarla Bitkileri Kongresi, 25-29 Nisan 1994, İzmir, cilt 1, 18-21.

Dziki, D., Laskowski, J. 2005. Wheat kernel physical properties and milling process. Acta Agrophysica, 6: 59-71.

Doğan, R. 2004. Bursa koşullarında geliştirilen makarnalık buğday hatlarının (Triticum turgidum var. durum L.) bazı tarımsal özelliklerinin belirlenmesi. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 18 (1): 193-206.

Doğan, Y., Cetiz, M.B. 2015. Türkiye’de tescil edilmiş bazı makarnalık buğday (Triticum durum L.) çeşitlerinin Mardin-Kızıltepe koşullarında verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Mardin Artuklu Üniversitesi Kızıltepe Meslek Yüksekokulu Dergisi, 25 (3): 304-311.

D’Ovidio, R., Macsi, S. 2004. The low-molecular weight glutenin subunits of wheat gluten. Journal of Cereal Science, 39: 321-339.

Düzgüneş, O., Kesici, T., Gürbüz, F. 1987. Araştırma ve Deneme Metodları (İstatistik Metodları-I, Metodları-II). Ankara Üniv., Ziraat Fakültesi, Yayın No: 1021, Ders Kit. 29, Ankara-Türkiye.

Elgün, A., Ertugay, Z., Certel, M., Kotancılar, H.G. 2002. Tahıl ve ürünlerinde analitik kalite kontrolü ve laboratuvar uygulama kılavuzu (Düzeltilmiş 3. Baskı). Atatürk Üni., Yay., No: 867, Ziraat Fak. Yay. No: 335, Ders Kitapları Serisi No: 82, 245s.Erzurum-Türkiye.

Ertekin, M.C. 2011. Sırta ekim yönteminde farklı tohum sıklıklarının makarnalık buğdayın (Triticum durum L.) verim ve verim unsurlarına etkisinin belirlenmesi. Dicle Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Diyarbakır.

Erdem, M., Özdemir, B., Oral, O., Altuner, F., Ülker, M. 2020. Alternatif gübrelerin bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum ssp. vulgare) çeşitlerinde verim ve verim öğelerine etkisi. ISPEC Tarım Bilimleri Dergisi, 4(3):522-541.

Genç, İ., Kırtok, Y., Ülger, A.C., Yağbasanlar, T. 1987. Çukurova koşullarında ekmeklik ve makarnalık buğday hatlarının başlıca tarımsal karakterleri üzerinde araştırmalar. Türkiye Tahıl Sempozyumu, 6-9 Ekim, Bursa, s: 71-91.

Güleç, T.E., Sönmezoğlu, Ö., Yıldırım, A. 2010. Makarnalık buğdaylarda kalite ve kaliteyi etkileyen faktörler. GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 27(1): 113-120.

Güngör, A., Akgöl, B. 2015. Kırklareli ekolojik koşullarında makarnalık buğday genotiplerinin verim ve kalite özelliklerinin biplot analiz yöntemi ile değerlendirilmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 2(3): 256–267.

Hansen, A., Poll, L. 1997. Raavarekvalitet: Frugt, Groensager, Kartofler og Korn. Copenhagen: DSR Forlag.

Kanat, Ş. 2017. Viranşehir’de yetiştirilen bazı buğday çeşitlerinin verim kalite ve Pazar fiyatı yönünden değerlendirilmesi. Harran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı Yüksek Lisan Tezi, Şanlıurfa.

Kara, R., Dumlupınar, Z., Akkaya, Z., Ve Dokuyucu, T. 2008. Bazı makarnalık buğday genotiplerinin Kahramanmaraş koşullarında fenolojik dönemler, bazı bitkisel özellikleri ve tane verimi bakımından değerlendirilmesi. KSÜ Fen ve Mühendislik Dergisi, 11(1): 89-96.

Karaman, M., Seydoşoğlu, S., Çam, B. 2020. Diyarbakır ili koşullarında augmented deneme deseninde ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) genotiplerinin tarımsal özellikler yönünden incelenmesi. Euroasia Journal of Mathematics, Engineering, Natural & Medical Sciences, 7(9):195-205.

Kendal, E., Tekdal, S., Aktaş, H., Karaman, M. 2012. Bazı makarnalık buğday çeşitlerinin Diyarbakır ve Adıyaman sulu koşullarında verim ve kalite parametreleri yönünden karşılaştırılması. Uludağ Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 26 (2): 1-14.

Kılıç, H., Tekdal, S., Kendal, E., Aktas, H. 2012. Augmented deneme desenine dayalı ileri kademe makarnalık buğday (Triticum turgidum ssp. durum) hatlarının biplot analiz yöntemi ile değerlendirilmesi. KSU Doğa Bil. Dergisi, 15 (4): 18-25.

Kılıç, H., Kendal, E., Aktaş, H., Tekdal, S. 2014. İleri kademe ekmeklik buğday hatlarının farklı çevrelerde tane verimi ve bazı kalite özellikleri yönünden değerlendirilmesi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4 (4): 87-95.

Koyuncu M. 2009. Yerel durum buğday çeşitlerinin makarnalık kalitelerini etkileyen önemli parametreler bakımından taranması. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Gıda Mühendisliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Tokat.

Modenes, A.N., A.M. da Silva and Trigueros, D.E.G. 2009. Rheological properties evaluation of stored wheat. Ciencia e Tecnologia de Alimentos, 29, 508-512.

Mut, Z., Aydın, N., Özcan, H., Bayramoğlu, H.O. 2005. Orta karadeniz bölgesinde ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) genotiplerinin verim ve bazı kalite özelliklerinin belirlenmesi. GOP Üni. Zir. Fak. Dergisi, 22(2): 85-93.

Türköz, M., Mut, Z., 2017. Konya ekolojisinde bazı makarnalık buğday genotiplerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Selcuk J Agr Food Sci, 31 (2): 27-36.

Olgun, M., Partigöç, F., Yıldırım, T, Taçoğlu, M., Kumlay, A. 1998. Doğu Anadolu Bölgesinde buğdayın verim potansiyeli. Doğu Anadolu Tarım Kongresi, 14-18.

Oral, E., Ülker, M., Altuner, F., Özdemir, B. Van ekolojik koşullarında tritikale (xTriticosecale Witmack) çeşitlerinde anıza ve normal ekimin verim ve verim unsurları üzerine etkisinin araştırılması. ISPEC Tarım Bilimleri Dergisi, 4(4): 756-774.

Özdemir, K. 2015. Tokat-Kazova şartlarında yazlık ve kışlık olarak yetiştirilen bazı makarnalık buğday (Triticum durum L.) çeşit ve hatlarının verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Tokat.

Öktem, A., Coşkun, Y., Öktem, A.G., Özberk, İ. 2003. Bazı makarnalık buğday (Triticum turgidum L.) genotiplerinin Harran ovası koşullarına adaptasyonu. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 18 (2): 81-90.

Öztürk, A., Ö. Çağlar., A. Tufan. 2001. Bazı makarnalık buğday çeşitlerinin Erzurum koşullarına adaptasyonu. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Dergisi, 32 (2): 117-123.

Öztürk, A., Aydın, F. 2004. Effect of water stress at various growth stages on some quality characteristics of winter wheat. J. Agron. Crop Sci., 190: 93-99.

Porceddu, E. 2001. Durum wheat quality in the Mediterranean countries. Dept. of Agrobiology and Agrochemistry, Italy.

Sakin, M.A., Yıldırım, A., Gökmen, S. 2004. Tokat Kazova koşullarında bazı makarnalık buğday genotiplerinin verim, verim unsurları ile kalite özelliklerinin belirlenmesi. A.Ü. Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 10 (4): 481-489.

Sakin, M.A., Düzdemir, O., Sayaslan, A., Yüksel, F. 2011a. Stability properties of certain durum wheat genotypes for major quality characteristics. Turkish J. of Agric. and Forestry, 35: 343-355.

Sakin, M.A., Sayaslan, A., Duzdemir, O., Yuksel, F. 2011b. Quality characteristics of registered cultivars and advanced lines of durum wheats grown in different ecological regions of Turkey. Canadian Journal of Plant Science, 91(2): 261-271.

Sakin, M.A., Naneli, İ., Şahinter, S., Özdemir, K. 2016. Tokat-Zile koşullarında bazı makarnalık buğday (Triticum durum L.) çeşit ve hatlarının verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. GOÜ. Ziraat Fak. Dergisi, 33 (1): 149-161.

Sönmez, F., Kıral, A.S. 2004. Bazı makarnalık buğday çeşitlerinin (Triticum durum desf.) Erbaa şartlarında adaptasyonlarının incelenmesi. G.O.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 21(2): 86-93.

Sözen, E., Yağdı, K. 2005. Bazı ileri makarnalık buğday (Triticum durum Desf.) hatlarının kalite özelliklerinin belirlenmesi. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 19: 69-81.

Şahin, M., Aydoğan, S., Göçmen Akçacık, A. 2008. Orta Anadolu sulu ve kuru koşulları için tescil edilmiş makarnalık buğday çeşitlerinin verim ve bazı kalite özelliklerinin çok yıllık performanslarının belirlenmesi. Ülkesel Tahıl Semp. 2-5 Haziran 2008, Konya, s: 859-867.

Şahinter, S. 2015. Bazı makarnalık buğday (Triticum durum L.) çeşit ve hatlarının Tokat-Zile koşullarında verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Gazi Osmanpaşa Üniversitesi Fen Bil.Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Tokat.

Tanrıkulu, Ö.F. 2018. Diyarbakır’da yaygın olarak yetiştirilen ekmeklik ve makarnalık buğday çeşitlerinde verim kalite ve karlılık. Harran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Şanlıurfa.

Turan, İ. 2008. Kahramanmaraş koşullarında bazı buğday, arpa ve tritikale çeşitlerinin verim ve verim özelliklerinin belirlenmesi. Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş.

Turnbull, K.M., Rahman, S. 2002. Endosperm texture in wheat. Journal of Cereal Sci., 36: 327-337.

Ünal, S. 2002. Buğdayda kalitenin önemi ve belirlenmesinde kullanılan yöntemler. Hububat Ürünleri Teknolojisi Kongre ve Sergisi. 3-4 Ekim, Gaziantep, s: 25-37.

Yazar, S., Karadoğan, T. 2008. Bazı makarnalık buğday genotiplerinin Orta Anadolu Bölgesinin taban ve kıraç arazi koşullarında verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 3(2): 32-41.

Yıldırım, A., Sakin, M.A., Gökmen, S. 2005. Tokat Kazova koşullarında bazı ekmeklik buğday çeşit ve hatlarının verim ve verim unsurları yönünde değerlendirilmesi. GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(1): 63-72.

Yıldırım, A., Atasoy. A.F. 2020. Quality characteristics of some durum wheat varieties grown in Southeastern Anatolia Region of Turkey (GAP). Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 24 (4): 420-431.

Yurtsever, N. 1984. Deneyse İstatistik Metotları. Tarım Orman ve Köy İşleri Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınları. No 121, s: 621, Ankara-Türkiye.

Published

2021-03-09

How to Cite

Enes AKAN, Nefise EREN ÜNSAL, & Ahmet Sabri ÜNSAL. (2021). Determination of Important Parameters Affecting the Yield and Quality of Durum Wheat Varieties in Dry Conditions. ISPEC Journal of Agricultural Sciences, 5(1), 246–256. https://doi.org/10.46291/ISPECJASvol5iss1pp246-256

Issue

Section

Articles