Evrensel Tasarım İlkeleri Doğrultusunda Çocuk Oyun Alanlarının Engelli Çocuklar Tarafından Kullanılabilirliğinin İncelenmesi: Van İli Örneği
Özet Görüntüleme: 1080
/ 
PDF İndirme: 727
DOI:
https://doi.org/10.46291/ISPECJASvol5iss2pp333-343Anahtar Kelimeler:
Evrensel Tasarım İlkeleri, Çocuk Oyun Alanı, EngelliÖzet
Oyun, çocukların hayatlarında vazgeçilmezdir. Hayatımızın bir parçası olan engelli bireyler içinde hayata sıkı tutunmaları, sosyalleşmeleri ve gelişimleri için oyun alanları ayrıca önemlidir. Engelli çocukların herhangi bir yardım almadan engelsiz bir şekilde oyun oynayabilmeleri sağlanmalıdır. Çocuk oyun alanlarının planlama ve tasarlama sırasında çocukların yaş, fiziksel özellik ve yeteneklerine göz önünde bulundurulmalı ve evrensel tasarım ilkeleri ve standartlar doğrultusunda parklar tasarlanmalıdır. Bu çalışmada, engelli çocuk oyun alanlarının evrensel tasarım ilke ve standartları doğrultusunda Van ilindeki çocuk oyun alanlarının engelli çocuklara uygunluğunu irdelenmiştir. Çalışma sonucunda evrensel tasarım ilkelerine göre incelenen Van ilindeki mevcut parkların engelli çocukların kullanımına yüksek oranda uygun olmadığı ortaya çıkmıştır. Bu sebeple yasal mevzuatta çocuk oyun alanlarının engellilere uygunluğuna ilişkin standart belirlenmeli, yerel yönetimler engelli bireylerin parklara erişilebilirliğini arttırabilmek için Üniversite, Milli Eğitim Bakanlığı ve Rehabilitasyon Merkezleriyle iş birliği içerisinde çalışmaları yürütebilir. Bu çalışmada engelsiz şekilde erişilebilir ve kullanılabilir çocuk oyun alanı için öneriler geliştirerek sunulmuştur.
Referanslar
Allen, K.E., Schwartz, I.S. 1996. The exceptional child: Inclusion in early childhood education (3rd ed.). Albany, NY: Delmar Publishers, Washington, D.C.
Alp, Ş., Kafadar, N., Çelikel, F. 2020. İstanbul’da açık yeşil alanlarda kurulan dış mekân spor aletlerinin kullanımı ve beklentilerin değerlendirilmesi. ISPEC Tarım Bilimleri Dergisi, 4(4): 1024-1036.
Arat, Y., Güner, M. 2020. Evrensel tasarım ilkeleri kapsamında üniversite yerleşkesinde erişebilirliğin incelenmesi: ODTÜ Örneği. Euroasia Journal of Mathematıcs-Engıneerıng Natural & Medical Sciences, 7(8): 210-229.
Bayraktaroğlu, B., Büke, A. 2015. Çocuk oyun alanlarının evrensellik ölçütleri açısından incelenmesi: Fenerbahçe-Pendik sahil şeridi örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi 3(3): 371-378.
Brodin, J., Lindstrand, P. 2006. Inclusion of children in outdoor education learning in motion: Part I. Report No. 43, Stockholm Institute of Education, Child & Youth Science. Retrieved from https:// www.buv.su.se/polopoly_fs/1.48830.1320917351!/TKH_43.pdf.
Bundy, A.C., Luckett, T., Naughton, G.A., Tranter, P.J., Wyver, S.R., Ragen, J., Singleton, E., Spies, G. 2008. Playful Interaction: Occupational Therapy for All Children on the school Playground. Am. J. Occup. Ther. 62(5): 522-526.
Eşkil, Ö.Y. 2011. Engelliler için dış mekan tasarım özellikleri bağlamında Ankara kent parklarının irdelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Bartın Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bartın
Irmak, M.A., Külekçi, E.A., Bilge, C. 2018. Çocuk oyun alanları tasarımında farklı ülkelerden örnekler ile yeni yaklaşımların belirlenmesi. Materyal Bilgileri, 36.
Kaya, S. 2015. Düzce kent merkezi yaya yollarında engelli erişebilirliği, Yüksek lisans tezi, Düzce Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Düzce.
Kuter, N, Çakmak, M. 2017. Kamusal dış mekânlarda engelliler için tasarım: ankara, seğmenler parkı örneği. Anadolu Orman Araştırmaları Dergisi, 3(2): 93-110.
Külekçi, E.A., Irmak, M.A. 2019. Kent parklarında kullanılan donatı elemanlarının estetik ve fonksiyonel açıdan yeterlilikleri; Erzurum Kenti Örneği. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(2): 1144-1155.
Pouya, S., Bayramoğlu, E., Demirel, Ö. 2017. Bir engelli okul bahçesi tasarım ana kararları: Doğan Çağlar ortopedik engelliler okulu. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 17(4): 682-690.
Şen, E.B., Öksüz, Ç. 2016. Ankara’daki engelsiz parkların engelli çocukların kullanımına uygunluğunun değerlendirilmesi. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, 4(1): 15-26.
TÜİK 2019. Türkiye sağlık araştırması. www.tuik.gov.tr (Erişim Tarihi: 02.02.2021).
Türel, G.D. 1988. Ankara kenti yeşil alanlarının kullanım etkinliklerinin bugünkü durumu ve yeterliliği için alınması gereken önlemler. Doktora Tezi (Yayımlanmamış) A.Ü. Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Ankara.
Uslu, A, Shakouri, N. 2012. Engelli çocuklara dost oyun alanı ve dış mekan tasarımı Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi, 28 (5): 367-375.
Yılmaz, S., Bulut, Z. 2002. Kentsel mekânlarda çocuk oyun alanları planlama ve tasarım ilkeleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 33(3): 345-351.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2021 Yayımlanan makalenin telif hakları yazarına aittir.
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
