Mardin İli Kızıltepe İlçesi Köylerinde Tarımsal ve Toplumsal Degişme
Özet Görüntüleme: 430 / PDF İndirme: 297
DOI:
https://doi.org/10.46291/ISPECJASvol5iss4pp806-819Anahtar Kelimeler:
Toplumsal Değişme, Tarımsal Değişme, Kuşaklararası Değişme, Kırsal Alan, Mardin-Kızıltepe.Özet
Bu çalışmanın amacı Mardin ili Kızıltepe ilçesine bağlı Akyazı, Sandıklı, Kuyucak, Demirkapı, Büyükdere ve Alagöz köylerinde yaşayan ve tarımsal faaliyetlerle uğraşan ailelerdeki tarımsal ve toplumsal değişme eğilimlerini ortaya koymaktır. Bu amaçla aynı aile içindeki üç kuşakla görüşülerek kuşaklararası analiz yapılmış ve istatistiksel olarak kuşaklar karşılaştırılmıştır. Araştırmanın ana materyalini bu kuşaklardan bireysel görüşme yoluyla elde edilen birincil veriler oluşturmuş ve toplamda 100 haneden 421 kişi ile görüşülmüştür. Araştırma alanındaki kuşaklararası farklılıklar değerlendirildiğinde, birinci kuşaktan üçüncü kuşağa doğru gerek demografik gerekse tarımsal yapıda önemli değişmeler olduğu saptanmıştır. Özellikle tarımsal yapı bağlamında, ortalama çiftçi yaşının yükselmesi ve üçüncü kuşağın tarımı terk etme eğiliminin yüksekliği ile araştırma alanında sulu tarıma bağlı olarak değişen ürün deseni bu araştırmanın en önemli bulguları olarak saptanmıştır. Elde edilen bulgular neticesinde yapılabilecek en önemli öneri ise, üçüncü kuşağı kırsal alanda tutabilecek sosyo-ekonomik ve tarımsal içerikli politikaların uygulanması olup; bu politikalar yerinde kalkınma, göçü önleme, tarımsal arazilerin korunması ve tarımsal sürdürülebilirlikle ilgili olmalıdır.
Referanslar
Akpınar, A., Karkıner, N., Yaylacı, F., Karakuş, M., Göktuna-Yaylacı, F. 2013. Sosyoloji-II (Edt: Prof.Dr. Bilban Kartal). Anadolu Üniversitesi Yayını No:2880. Açıköğretim Fakültesi Yayını No:1837. ISBN:978-975-06-15-43-6. I. Baskı. Eskişehir.
Akşit, B. 1985. Köy, kasaba ve kentlerde toplumsal değişme. Turhan Kitabevi. Ankara
Anonim, 2013. Trakya kalkınma ajansı çiftçi algısı analizi. Kantitatif Rapor-Anket Çalışması. www.trakya2023.com/uploads/ docs/0909201337QcdT.pdf adresinden edinilmiştir.
Anonim, 2017. http://www3.kalkinma.g ov.tr/PortalDesign/PortalControls/WebIcerikGosterim.aspx?Enc=83D5A6FF03C7B4FC5DF1B887233CC85A.
Anonim, 2019. https://www.drdatastats .com/turkiye-hanehalki-buyuklugu-haritasi -2017-yılı (Erişim tarihi: 28.10.2019)
Bıçkı, D. 2011a. Geleceğin kentte inşası: Çanakkale kırsalında göç eğilimleri. Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 16(3): 149-169.
Bıçkı, D. 2011b. Türkiye kırsalında yoksulluk sorunu: Çanakkale Kocalar köyü örneği. Uludağ Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, XXX (1): 161-180.
Boyraz, A. 2021. İçgöç olgusunun kırsal gençlik üzerinden sosyo-ekonomik analizi: Toros dağ köyleri örneği. Yüksek Lisans Tezi, Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, 128 s.
Boyraz, A., Kantar-Davran, M. 2021. İç göç ve kırsal gençlik: Toros dağ köyleri örneği. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 8(69): 1130-1138.
Çelik, M.A., Sönmez, M.E. 2013. Kızıltepe ilçesinin tarımsal yapısındaki değişimlerin MODIS NDVI verileri kullanılarak izlenmesi ve incelenmesi. Marmara Coğrafya Dergisi Sayı: 27, Ocak - 2013, ISSN:1303-2429, S:262-281, İstanbul. http://www.marmaracografya.co m
Davran, M.K., Bektaş, F. 2010. Muhacir, Arap ve Türkmen köylerinde yaşayan kadın nüfusun sosyo-demografik göstergeler açısından kuşaklararası değişimi. I. Ulusal Nüfusbilim Kongresi, Mart 2010, Ankara
Davran, M.K., Özalp, B., Yurt, B., Yıldız, F., Fırat, H. 2017a. Antep fıstığı üreten işletmelerde tarımsal ve toplumsal değişme: Gaziantep ili örneği. Tarım Ekonomisi Dergisi, 23(2): 299-309.
Davran, M.K., Özalp B, Tok N., Öztornacı B. 2017b. Türkiye’de kırsal gençlik açısından istihdam ve tarımsal istihdamın geleceği. Gençlik Araştırmaları Dergisi, s.169-189. Doğan, İ. 2007. Sosyoloji: kavramlar ve sorunlar, Ankara: Pegem Yayıncılık.
Gökçe, B. 1976. Gecekondu gençliği. Hacettepe Üniversitesi Yayınları C-15. Ankara.
Hesapçıoğlu, M. 1997. Bilgi toplumunda eğitim ve okulun geleceğine ilişkin düşünceler. Yeni Türkiye Dergisi: 20-28.
Kantar, M. 2000. Adana il merkezinde ve kırsal alanında yaşayarak tarımsal faaliyetlerine devam eden ailelerde toplumsal yapı ve toplumsal cinsiyet. Doktora Tezi, Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Kod No:561, Adana.
Keleş, İ. 2015. Çumra ilçesi tarım işletmelerinin tarımsal yapısı ve mekanizasyon düzeyinin belirlenmesi. Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Anabilim Dalı, s.60 http://acikerisim.selcuk.edu.tr.8080/x mlui/bitstream/handle/123456789/4647/409855.pdf?sequence=1 adresinden edinilmiştir.
Keskinkılıç, A.Ö., Davran, M.K. 2018. Türk, Muhacir ve Arap köylerinde yaşayan kadınların tarımsal yapı özelliklerinde kuşaklar arası değişme: Adana ili örneği, Journal of Social And Humanities Sciences Research (JSHSR), 5(31): 4580-4597.
Kıray, M.B. 1998. Değişen toplum yapısı, toplu eserleri 3. Bağlam Yayınları İnceleme Araştırma 78. I. Basım. İstanbul. 146 s.
Kongar, E. 1981. Toplumsal Değişme Kuramları ve Türkiye Gerçeği. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Kongar, E. 1995. Toplumsal Değişme Kuramları ve Türkiye Gerçeği. Büyük Fikir Kitapları Dizisi 41. 6. Basım. Remzi Kitabevi. İstanbul. 460 s.
Laçin, M. 2020. The current state of the bilecik agricultural enterprises. ISPEC Journal of Agricultural Sciences, 4(3): 671-692.
Marshall, G. 1999. Sosyoloji Sözlüğü (2.Baskı). Bilim ve Sanat Yayınları. Ankara.
Merter, F. 1990. 1950-1988 Yılları Arasında Köy Ailesinde Meydana Gelen Değişmeler: Malatya Örneği. Aile Araştırma Kurumu Yayınları. Ankara
Nakip, M. 2005. Pazarlama Araştırmalarına Giriş (SPSS Destekli). Seçkin Yayınları.
Rostow, W.W. 1966. İktisadi Gelişmenin Merhaleleri: Komünist Olmayan Bir Manifesto. (Çev: E. Güngör). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Devlet kitapları
Soysal, M.1998. Köy Sosyolojisi. Ç.Ü.Z.F. Genel yayın No: 211. Ders Kitapları Yayın No: A-66. 1. Baskı. Adana.160s.
Sönmez, M. E. 2012. Kızıltepe ilçesinde bitkisel ürün deseninde meydana gelen değişimler ve olası olumsuz sonuçları. Coğrafi Bilimler Dergisi, 10 (1): 39-62
Subası, N. (2002). Toplumsal Değişme, Aile ve Yeni Risk Alanları, http://necdetsubasi.com/bildiriler/11-toplu msal-degisme-aile-ve-yeni-risk-alanlari,% 20(26) Erişim tarihi: 07.09.2021.
Terin, M., Ateş, H.Ç. 2010. Çiftçilerin örgütlenme düzeyi ve örgütlerden beklentileri üzerine bir araştırma: Van ili örneği. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 47 (3): 265-274
Türkdoğan, O. 2006. Türkiye’de Köy Sosyolojisi (Edt: Deniz Saraç). IQ Kültür Sanat Yayıncılık:192. Araştırma-İnceleme Dizisi: 150. ISBN:975-255-089-4. I. Baskı. İstanbul. 880s.
Varoğlu,S.T., Turhan, Ş., 2021. Current status of agricultural producers in ığdır province, ISPEC Journal of Agr. Sciences 5(1): 127-135.
Yıldırım, Ç., Akın, T. 2017. Akıllı Köy, Tarımsal Sorunlara Bilişim Çözümleri. www.tabit.com.tr adresinden edinilmiştir.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2021 Yayımlanan makalenin telif hakları yazarına aittir.
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.