Midyat Yerel Kırmızı Mercimeği (Lens culinaris Medik.) Konusunda Ön Çalışma
Özet Görüntüleme: 370
/ 
PDF İndirme: 250
DOI:
https://doi.org/10.46291/ISPECJASvol5iss4pp881-889Anahtar Kelimeler:
Midyat, mercimek, verim, kaliteÖzet
Bu çalışma geçmişi yüzyıllara dayanan, tat, aroma bakımından üstün özellikler taşıması dolayısıyla Mardin ili ve çevresinde yaşayan tüketicilerce en çok tercih edilen Midyat Kırmızı Mercimek Yerel çeşidinin bazı tarımsal karakterler ve kalite özellikleri bakımından karakterize edilmesi amacıyla yapılmıştır. Deneme 2020-21 yetiştirme sezonunda Kızıltepe ilçesi çiftçi tarlasında 2 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Varyans analiz sonuçlarına göre incelenen tüm özellikler için genotipler arasındaki fark istatistiki olarak önemli bulunmuştur. Tane verimi bakımından Fırat-87 çeşidi 250 kg/da ilk sırada yer alırken ve Midyat-1 populasyonu ise 220 kg/da ile diğer standart çeşitlere yakın değere sahip olmuştur. Yerel popülasyonlar standart çeşitlere göre geç çiçeklenme ve olgunlaşma özelliklerine sahip olurken, ilk bakla yüksekliği, bitki boyu bakımından standart çeşitlerden daha düşük değerlere sahip oldukları tespit edilmiştir. Midyat- 1 populasyonu kuru ağırlık (5.05 g), Midyat-2 populasyonu yaş ağırlık (9.55 g) , Midyat-3 populasyonu kuru hacim (58.0 ml) ve yaş hacim (112.5 ml) özellikleri bakımından tüm standart çeşitlerden daha yüksek değerlere sahip olmuşlardır. Elde edilen sonuçlar, Midyat yerel kırmızı mercimek çeşidinin kaliteli kırmızı mercimek çeşitlerinin geliştirilmesi için büyük bir potansiyele sahip olduğunu ve ıslah çalışmalarında direk olarak veya genitör olarak kullanılabilecek değerli bir genetik kaynak olduğunu göstermiştir.
Referanslar
Alabay, F. 2019. Kışlık ve yazlık mercimek (Lens culinaris Medik. ) ekiminde yabancı ot yoğunluğu ile verim ve kalite ögelerinin belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. (1-73)
Anonim, 2021. http://fao.org/faostat/data/ QC (Erişim tarihi: 10.04.2021).
Aydoğan, A., Karagül, V., Gürbüz, A., 2008. Araştırma makalesi farklı ekim zamanlarının yeşil ve kırmızı mercimeğin (Lens culinaris Medik.) verim ve verim öğelerine etkileri. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 17(1-2):
Bahl, P.N., Lal, S., Sharma, B.M. 1991. An overview of the production and problems in South East Asia. In Lentil in South Asia, Proceedings of the Seminar on Lentils in South Asia, New Delhi, India, 11–15 March 1991; Erskine, W., Saxena, M.C., Eds.; ICARDA: Aleppo, Syria, 1993; pp. 1–10.
Biçer, T.B., Şakar, D. 2011. Mercimek (Lens culinaris Medik.) hatlarının verim ve verim özellikleri yönünden değerlendirilmesi. Harran Ü.Z.F. Dergisi, 15(3): 21-27.
Çokkızgın, A., Anlarsal A.E. 2007. Güney ve güneydoğu anadolu bölgelerinden toplanan bazı kırmızı mercimek (Lens culinaris Medik.) yerel genotiplerinin bitkisel ve tarımsal özelliklerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
Düzgün, Z.E., Toğay, N . 2021. The Effects of Different Planting Densities on Lentil (Lens culinaris Medic.) Yield and Yield Components in Mardin Conditions. ISPEC Tarım Bilimleri Dergisi 5(3): 560-567.
Erman, M., Çığ,F., Ceritoğlu, F., Ceritoğlu, M. 2021. Evaluation of Early Stage Traits as an Indicator of Genetic
Variation in Winter Lent. ISPEC Journal of Agricultural Sciences, 5(3):552-559.
Horneburg, B and Becker, HC. 2008. Crop adaption in on-farm management by natural and conscious selection: a case study with lentil. Crop Science 48: 203–212.
Idrissi, O., Udupa, SM., Houasli, C., Keyser, ED., Van Damme, P and De Riek, J. 2015. Genetic diversity analysis of Moroccan lentil (Lens culinaris Medik.) landraces using simple sequence repeat and amplified fragment length polymorphisms reveals functional adaptation towards agro-environmental origins. Plant Breeding 134: 322–332.
Ninou, E., Papathanasiou, F., Vlachostergios, D.N., Mylonas, L., Kargiotidou, A., Pankou, C., Papadopoulos, L., Sinapidou, E., Tokatlidis, L. 2019. Intense Breeding within Lentil Landraces for High-Yielding Pure Lines Sustained the Seed Quality Characteristics. Agriculture (9): 175-188.
Özer, M.S, Kaya, F. 2010. Physical, chemical and physicochemical properties of some lentil varieties grown in Turkey. J. Food Agric. Environ., 8: 610–613.
Tsanakasi, G.S., Mulona, P.V., Koura, K., Gleridou, A., Polidorosi, A.N. 2018. Genetic diversity analysis of the Greek lentil (Lens culinaris Medik.) landrace ‘Eglouvis’ using morphological andmolecular markers. Plant Genetic Resources, 16(5):
Toklu, F., Bicer, B.T., Karakoy, T., 2009. Agro-morphological characterization of the Üniversitesi Turkish lentil landraces. African Journal of Biotechnology, 8(17):4121-4127.
Vlachostergios, D.N, Tzantarmas, C, Kargiotidou, A, Ninou, E, Pankou, C, Gaintatzi, C.,Mylonas, I, Papadopoulos, I, Foti, C, Chatzivassiliou, E.K. 2018. Single-plant selection within lentil landraces at ultra-low density: A short-time tool to breed high yielding and stable varieties across divergent environments. Euphytica., 214: 58–72.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2021 Yayımlanan makalenin telif hakları yazarına aittir.
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
