Batman Şartlarında Bazı Yerfıstığı (Arachis hypogaea L.) Çeşitlerinin Verim ve Verim Özelliklerin Belirlenmesi


Özet Görüntüleme: 323 / PDF İndirme: 222

Yazarlar

  • Nurettin BARAN Muş Alparslan Üniversitesi, Uygulamalı Bilimler Fakültesi, Bitkisel Üretim ve Teknolojileri Bölümü, Muş
  • Mehtap ANDIRMAN Batman Üniversitesi, Sason Meslek Yüksekokulu Bitkisel ve Hayvansal Üretim/Organik Tarım Programı, Batman

DOI:

https://doi.org/10.46291/ISPECJASvol6iss1pp58-63

Anahtar Kelimeler:

Arachis hypogea L., peanut, variety, yield

Özet

Bu çalışma, Batman Üniversitesi Batı Raman Kampüs alanında 2018 üretim mevsiminde farklı yerfıstığı çeşitlerinin verim ve verim parametrelerini tespit etmek amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada, Arıoğlu 2003, Sultan, Halisbey, NC-7, Brantley, Wilson, Çom, NC-V 11, Osmaniye-2005 olmak üzere dokuz farklı yerfıstığı çeşidi materyal olarak kullanılmıştır. Deneme tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Araştırmada kullanılan çeşitlere ait; bitki boyu, dal sayısı, meyve sayısı, meyve ağırlığı, 100 tohum ağırlığı, dekara meyve verimi, kabuk/iç oranı gibi önemli özellikler incelenmiştir. Çalışma sonuçlarına göre denemeye alınan yerfıstığı çeşitlerinin en fazla bitki boyu 39.8 cm ile Çom çeşidinden, en az ise 30.17 cm ile Osmaniye 2005 çeşidinden; bitkide dal sayısı en düşük 11.33 adet ile Osmaniye 2005 çeşidinden, en yüksek ise 14.97 adet ile Arıoğlu 2003 çeşidinden; bitki başına meyve sayısı en düşük 31.9 adet ile Çom çeşidinden, en yüksek ise 43.87 adet ile NC-7 çeşidinden; meyve ağırlığı en düşük 57.73 g ile Çom çeşidinden, en yüksek ise 94.2 g ile NC-7 çeşidinden, 100 meyve ağırlığı en düşük 181.83 g ile NC-V-11 çeşidinden, en yüksek ise 252.63 g ile Halisbey çeşidinden; 100 tohum ağırlığı en düşük 80.46 g ile Çom çeşidinden, en yüksek ise 109.09 g ile Osmaniye 2005 çeşidinden; dekara meyve verimi en düşük 418.98 kg/da ile Çom çeşidinden, en fazla ise 666.82 kg/da ile NC-7 çeşidinden; kabuk/iç oranı en düşük % 53.35 ile Sultan çeşidinden, en yüksek ise % 67.93 ile NC-7 çeşidinden elde edilmiştir. 9 farklı yerfıstığı çeşitlerinde dekara meyve verimi açısından NC-7 ve Halisbey çeşidi, iç oranında ise NC-7 ve Osmaniye-2005 çeşidi yöre koşulları için uygun olduğu görülmüştür.

Referanslar

Ahmed, E. M., Young, C. T. 1982. Composition, quality, and flover of peanut. Peanut Science and Tecnolology (Ed. H. Pattee and C. T. Young), pp. 655-688, APRES. Inc. Texas, 825 p.

Arıoğlu, H. H. 1999. Yerfıstığı Yetiştirme Islahı, Yağ Bitkileri Ders Kitabı, Ç.Ü.Z.F. G.Y. No:220, Y.No: A-70, S. 74, Adana

Arıoğlu, E. 2007. Ana ürün yerfıstığı yetiştiriciliğinde bitki yoğunluğunun verim ve bazı tarımsal özelliklere etkisi. (Yüksek Lisans Tezi), Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana, Türkiye.

Arıoğlu, H.H. 2014. Yağ Bitkileri Yetiştirme ve Islahı. Çukurova Üniversitesi, Ziraat fakültesi Ders Kitabı No:220, A-70, Adana

Arıoğlu, H., Bakal, H., Güllüoğlu L., Kurt C., Onat B. 2016. Ana Ürün Koşullarında Yetiştirilen Bazı Yerfıstığı Çeşitlerinin Önemli Agronomik ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 2016, 25 (Özel sayı-2): 24-29.

Aşık, F.F. 2018. Ana ürün yerfıstığı tarımında bakteri (Rhizobium sp.) ve azotlu gübre uygulamalarının bazı tarımsal ve kalite özellikleri üzerine etkisi. ÇÜ Fen Bil. Ens., Tarla Bitkileri ABD, Doktora Tezi, 142 s.

Elinç, H., Erman, M. 2021. Siirt ekolojik koşullarında ana ürün olarak yetiştirilen bazı yerfıstığı çeşitlerinin verim ve bazı tarımsal özellikleri üzerine araştırma. ISPEC Tarım Bilimleri Dergisi, 5(3): 598-607.

FAO, 2021. http://www.fao.org/faostat/ en/#data, (Erişim tarihi: 15.03.2021).

İnan, Ö. 2016. İkinci ürün yerfıstığı (Arachis hypogaea L.) yetiştiriciliğinde tek ve çift sıra ekim yöntemlerine göre değişen bitki yoğunluğunun verim ve bazı tarımsal özelliklere etkisi. Harran Üniv. Fen Bil. Ens., Tarla Bitkileri ABD, Yüksek Lisans Tezi, 69 s

Kadiroğlu, A. 2016. Yerfıstığı Yetiştiriciliği, Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Antalya, 1-2.

Kurt C., Bakal H., Güllüoğlu L., Onat B., Arıoğlu, H. 2016. Çukurova Bölgesinde İkinci Ürün Koşullarında Bazı Yerfıstığı Çeşitlerinin Önemli Agronomik ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 11(1):112-119.

Maiti, R., Ebeling, W. 2002. Yer fıstığı (Arachis hypogaea) mahsulü. Science Pup., Inc., s. 376.

Tunçtürk, M., Eryiğit, T., Arslan, B. 2005. Van Gölü havzasında yetiştirilebilecek yerfıstığı çeşit ve hatlarının verim ve verim özelliklerinin belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(2): 109-116.

Tunçtürk, R., Karabulut, B. 2019. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 24(2): 97-104,

TÜİK, 2021. https://biruni.tuik.gov.tr/med as/?kn=104&locale=tr, (Erişim tarihi: 19.03.2021).

Üçeçam, S., Hayli, D. 2004. Osmaniye ilinde yerfıstığı tarımı ve önemi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2): 67-92.

Yaşlı, Ş., İşler, N., Şahin, B. C. 2020. Diyarbakır koşullarında ana ürün yerfıstığı yetiştiriciliğinde tek ve çift sıralı ekim yöntemlerinin verim ve önemli tarımsal özelliklere etkisi. KSÜ Tarım ve Doğa Dergisi 23 (1): 91-98.

Yolbaş, M. 2018. Farklı ekim zamanlarının Siirt koşullarında yerfıstığı (Arachis hypogaea L.)'nın verim ve verim unsurları üzerine etkisi. Siirt Üniversitesi. Fen Bil. Ens., Tarla Bitkileri ABD, Yüksek Lisans Tezi, 63 s.

İndir

Yayınlanmış

2022-03-25

Nasıl Atıf Yapılır

BARAN, N., & ANDIRMAN, M. . (2022). Batman Şartlarında Bazı Yerfıstığı (Arachis hypogaea L.) Çeşitlerinin Verim ve Verim Özelliklerin Belirlenmesi. ISPEC Tarım Bilimleri Dergisi, 6(1), 58–63. https://doi.org/10.46291/ISPECJASvol6iss1pp58-63

Sayı

Bölüm

Makale