Karabuğday (Fagopyrum esculentum Moench)’da Kuru Madde Verimi ile Bazı Verim Komponentleri ve Kalite Özellikleri Arasındaki İlişkilerin Korelasyon ve Path Analizi ile Belirlenmesi
Özet Görüntüleme: 339
/ 
PDF İndirme: 262
DOI:
https://doi.org/10.46291/ISPECJASvol6iss2id288Anahtar Kelimeler:
Karabuğday, verim, verim komponentleri, kalite, korelasyon, pathÖzet
Bu araştırma 2018 ve 2019 yıllarında Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde Tesadüf Blokları Bölünmüş Parseller düzenlemesine göre 3 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Çalışmada kuru madde verimi, kuru madde oranı, bitki boyu, gövde çapı, yaprak oranı, sap oranı, salkım oranı, ham protein oranı, asit deterjanda çözünmeyen lif içeriği, nötr deterjanda çözünmeyen lif içeriği, nispi yem değeri, azot, fosfor, potasyum, kalsiyum, magnezyum, sodyum, demir, bakır, çinko ve mangan gibi bazı kalite özellikleri incelenmiş olup kuru madde verimi ile bazı verim komponentleri ve kalite özellikleri arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla korelasyon ve path analizleri yapılmıştır. Korelasyon analizi sonucuna göre; kuru madde verimi ile kuru madde oranı (0.404**), bitki boyu (0.770**), gövde çapı (0.563**), sap oranı (0.334**), salkım oranı (0.652**), asit deterjanda çözünmeyen lif içeriği (0.581**) ve nötr deterjanda çözünmeyen lif içeriği (0.563**) arasında çok önemli ve pozitif korelasyon; yaprak oranı (-0.683**), ham protein oranı (-0.653**), nispi yem değeri (-0.588**), azot (-0.300*), magnezyum (-0.383**), demir (-0.382**), bakır (-0.335**) ve çinko (-0.328**) ile arasında önemli ve negatif korelasyon olduğu belirlenmiştir. Path analizi sonucuna göre; kuru madde verimi üzerine en yüksek doğrudan olumlu etkiyi bitki boyunun (0.801, %0.93) ve potasyum içeriğinin (1.505, %1.50) yaptığı belirlenmiştir. Yaprak oranının, kuru madde verimi üzerine doğrudan etkisinin olumsuz ve çok yüksek (-50.823, %49.19) olduğu tespit edilmiştir. Salkım oranı ve sap oranı, kuru madde verimi üzerine en yüksek dolaylı etkilerini yaprak oranı üzerinden gerçekleşmiştir.
Referanslar
Ahmed, I.M., Rajab M.N. 2017. Estimate of genetic parameters and correlation coefficient in sudan grass (Sorghum sudanense, (Piper) Staff). Journal of Plant Production, Mansoura University, 8(9): 935 - 938.
Albayrak, S., Ekiz, H. 2004. Bazı çok yıllık yem bitkilerinde kuru ot verimi ile ilişkili karakterlerin korelasyon ve path analizi ile saptanması. Tarım Bilimleri Dergisi, 10(3): 250-257.
AOAC International. 1997. Official methods of analysis of AOAC international, 16th ed. 3rd rev. Method 955.04. The Association, Gaithersburg, MD.
Bibi, A., Zahid, M.I., Sadaqat, H.A., Fatima, B. 2016. Correlation analysis among forage yıeld and quality components ın sorghum sudangrass hybrids under waterstress condıtıons. Global Journal of Biotechnology & Biochemistry, 5(4): 444-448.
Bisht, A.S., Bhatt, A., Sing,. P. 2018. Studies on variability, correlation and path coefficient analysis for seed yield in buckwheat (Fagopyrum esculentum Moench) germplasm. Journal of Pharmacognosy and Phytochemistry, SP5: 35-39.
Çaçan, E., Kökten, K. 2019. A Research on the evaluation of the cereal species as roughage. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 56(2): 221-229.
Dağtekin, Z., Hatipoğlu, R., Yücel, C. 2020. Çukurova koşullarında bazı parmak darısı (Eleusine coracana (L.) Gaertn) getotiplerinin ot verimi ve ot kaliteleri üzerine bir araştırma. ISPEC Tarım Bilimleri Dergisi, 4(4): 793-807
Demiroğlu Topçu, G., Özkan, Ş.S. 2017. Türkiye ve Ege bölgesi çayır-mera alanları ile yem bitkileri tarımına genel bir bakış. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 5(1): 21-28.
Dvoracek, V., Cepkova, P., Michalova, A. 2004. Protein content evaluation of several buckwheat varieties. Proceedings of the 9th International Symposium on Buckwheat. Prague. pp:734-736.
Er, M. 2018. Karabuğday bitkisinin kuru otu ya da silajının besin değeri ile süt keçilerinde süt verimine etkilerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Aydın.
Erol, S. 2019. Bursa ili'nden toplanan yonca (Medicago sativa L.) genotiplerinde verim ve verim komponentleri arasındaki ilişkilerin korelasyon ve path analizi ile belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
Erdurmuş, C., Erdal, S., Oten, M., Kiremitci, S., Uzun, B. 2021. Investigation of forage sorghum (Sorghum bicolor L.) genotypes for yield and yield components. Maydica - CREA Journal, 66(2): 1-13.
Güllap, M.K., Tan, M., Severoğlu, S., Yazıcı, A. 2021. Karabuğday (Fagopyrum esculentum Moench)’da hasat zamanının ot ve tohum verimi ile bazı özelliklere etkileri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 52(1): 20-26.
Güzelsarı, U. 2016. Karaman ekolojik şartlarda ikinci ürün olarak yetiştirilen karabuğdayın (Fagopyrum esculentum Moench) argronomik ve kalite özelliklerinin araştırılması. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Konya.
İşler, N., Çalışkan M.E. 1998. GAP bölgesi ekolojik koşullarında soyada (Glycine max (L.) Merr.) verim ve verime etkili bazı özelliklerin korelasyonu ve path analizi. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 22:1-5
Kacar, B. 2014. Plant, soil and fertilizer analysis 2: Nobel Publishers, Ankara, 423.
Kara, N., Yüksel, O. 2014. Karabuğdayı hayvan yemi olarak kullanabilir miyiz?. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 1(3): 295-300.
Karakurt, E. 2014. Bazı fiğ türlerinde verim ve verim unsurları arasındaki ilişkilerin path analizi ile değerlendirilmesi. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 1(1):10-16.
Kaya. E., Aydemir, S.K. 2020. Determining the forage yield, quality and nutritional element contents of quinoa cultivars and correlation analysis on these parameters. Pakistan Journal of Agricultural Sciences, 57(2): 311-317.
Koç, A., Tan, M. 1997. Tüylü yonca (Medicago papillosa Boiss.)’ nın bazı tarımsal özellikleri üzerinde bir araştırma. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 6(1): 43-48.
Joshi, 2005. Correlation, regression and path coefficient analyses for some yield components in common and Tartary buckwheat in Nepal. Fagopyrum 22: 77-85.
Joshi, B.K., Okuno, K. 2010. Correlation and path coefficients analyses of agronomical traits in Tartary buckwheat. Nepal Agriculture Research Journal, Vol. 10.
Prakash, R., Ganesamurthy, K., Nirmalakumari A., Nagarajan, P. 2010. Correlation and path analysis in sorghum (Sorghum bicolor L. Moench). Electronic Journal of Plant Breeding, 1(3): 315-318.
Okçu, M. 2020. Türkiye ve Doğu Anadolu Bölgesi çayır-mer’a alanları, hayvan varlığı ve yem bitkileri tarımının mevcut durumu. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 51(3): 321-330.
Okkaoğlu, H., Demiroğlu G., Avcıoğlu R. 2007. Kılçıksız brom (Bromus inermis l.)'da kuru ot verimi ile bazı verim komponentleri arasındaki ilişkilerin korelasyon ve path analizi. Anadolu Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi. 17(1): 8-15.
Öten, M., Kiremitçi, S., Erdurmuş, C. 2016. Mürdümükte (Lathyrus sativus L.) tane ve kuru ot verimi ile ilişkili özelliklerin korelasyon ve path analizi ile saptanması. Derim, 2017/34(1): 72-78.
Rana, J.C, Sharma, B.D. 2000. Variation, genetic divergence and interrelationship analysis in buckwheat. Fagopyrum 17: 9-14.
Sayar, S. 2014. Path coefficient and correlatıon analysis between forage yield and its affecting components in common vetch (Vicia sativa L.). Legume Research, 37(5) : 445-452.
Sayar, S., Han, Y. 2014. Determination of Forage Yield Performance of Some Promising Narbon Vetch (Vicia narbonensis L.) lines under rainfed conditions in southeastern Turkey. journal of agricultural sciences, 20: 376-386.
Sobhani, M.R., Rahmikhdoev, G., Mazaheri, D., Majidian, M. 2014. Influence of different sowing date and plating pattern and N rate on buckwheat yield and its quality. Australian Journal of Crop Science, 8(10): 1402-1414.
Şurgun, N. 2019. Iğdır şartlarında yetiştirilen kinoa (Chenopodium quinoa Willd.)’da farklı azot ve fosfor dozlarının ot verim ve kalite unsurlarına etkisi. Yüksek lisans tezi, Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Iğdır.
Van Dyke, N.J., Anderson. P.M. 2000. Interpreting a forage analysis. Alabama cooperative extension, Circular ANR-890.
Van Soest, P.J., Robertson J.B., B.A. Lews, 1991. Methods for dietary fiber, neutral detergent fiber and nonstarch polysaccharides in relation to animal nutrition. Journal of Dairy Science, 74: 3583-3597.
Vilcans, M., Volkova, J., Gaile, Z. 2012. Influence of sowing type, time and rate on the buckwheat yield forming elements. Research For Rural Development, 1: 712.
Yavuz, H. 2014. Aydın ekolojik koşullarında farklı ekim sıklıklarının karabuğdayda (Fagopyrum esculentum Moench.) verim ve bazı kalite özelliklerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Fen Fen Bilimleri Enstitüsü, Aydın.
Yücel, C., Avcı, M., Yücel, H., Çınar, S. 2004. Çukurova taban koşullarında adı̇ fı̇ğ (Vicia sativa L.) hat ve çeşitlerinin ot verimi ve kalitesi ile ilişkili özelliklerin saptanması. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 13(1-2): 58.
Yücel, C., Yücel, D., Akkaya, M.R., Anlarsal, A.E. 2014. Bazı ümitvar yaygın fiğ (Vicia sativa L.) genotiplerinde kalite özellikleri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi, 17(1): 8-14.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 1970 ISPEC Journal of Agricultural Sciences
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
