Buğday Sapları İle Üre Gübresinin Farklı Düzeylerde Uygulanmasının Toprakta ve Buğday Bitkisi Üzerine (Triticum aestivum L.) Etkilerinin Belirlenmesi

Zekeriya KARA; Cengiz  YÜRÜRDURMAZ; Alihan  ÇOKKIZGIN; Ali Demir  KESKİNER

doi:10.5281/zenodo.7041781

Yazarlar

Zekeriya KARA Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Üniversite-Sanayi-Kamu İşbirliği Geliştirme Uygulama ve Araştırma Merkezi, Kahramanmaraş https://orcid.org/0000-0001-7855-4968
Cengiz YÜRÜRDURMAZ Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü, Kahramanmaraş https://orcid.org/0000-0002-3407-0184
Alihan ÇOKKIZGIN Gaziantep Üniversitesi, Nurdağı Meslek Yüksekokulu, Bitkisel ve Hayvansal Üretim Bölümü, Gaziantep https://orcid.org/0000-0001-5066-0531
Ali Demir KESKİNER Harran Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü, Şanlıurfa https://orcid.org/0000-0002-7930-9363

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.7041781

Anahtar Kelimeler:

Ekmeklik buğday, saman, üre, toprak analizleri, bitki analizleri

Özet

Bu çalışmada farklı üre dozları (6, 12, 18 kg/da) ve bu dozlarla birlikte buğday samanı uygulamaları (300 kg/da sap+6 kg/da üre, 300 kg/da sap+12 kg/da üre, 300 kg/da sap+18 kg/da üre, 600 kg/da sap+6 kg/da üre, 600 kg/da sap+12 kg/da üre, 600 kg/da sap+18 kg/da üre, 900 kg/da sap+6 kg/da üre, 900 kg/da sap+12 kg/da üre, 900 kg/da sap+18 kg/da üre) ve kontrol (herhangi bir gübre verilmeden) uygulaması yapılmıştır. Çalışmada Ceyhan-99 ekmeklik buğday çeşidi materyal olarak kullanılmış ve 3 tekerrürlü olarak ekilmiştir. Elde edilen araştırma sonuçlarına göre artan saman miktarına bağlı olarak topraktaki besin maddelerinin miktarının arttığı ve pH miktarında azalma olduğu gözlenmiştir. Diğer yandan buğday tanelerindeki azot ve protein yüzdeleri saman miktarının artışı ile paralel olarak artarken, gövdede azot ve protein yüzdeleri genel olarak azalma eğilimine girmiştir. Toprağın saman ve üre ile besinsel açıdan zenginleştirilmesi önce vejetatif aksamda daha sonra ilerleyen dönemde de generatif bölümlere geçerek tanedeki proteinin artmasını sağlamıştır. Bu durum dikkate alındığında samanın yakılmamasının; özellikle düşük dozlarda da olsa gübre ilavesi ile beraber toprağa karıştırılmasının, tahıl tanesinin besinsel açıdan zenginleşmesine ve bazı toprak özelliklerinin iyileşmesine katkı sağlayacağı öngörülmüştür.

Referanslar

Abera, G., Wolde-Meskel, E., Bakken, L.R. 2012. Carbon and nitrogen mineralization dynamics in different soils of the tropics amended with legume residues and contrasting soil moisture contents. Biol Fertil Soils, 48:51-66.

Agegnehu, G., Ghizaw, A., Sinebo, W. 2006. Yield performance and land-use efficiency of barley and faba bean mixed cropping in Ethiopian highlands. Eur. J. Agron., 25: 202-207.

Auge, K.D., Assefa, T.M., Woldeyohannes, W.H., Asfaw, B.T. 2017. Potassium forms of soils under enset farming systems and their relationships with some soil selected physicochemical properties in Sidama zone. Southern Ethiopia, African Journal of Agricultural Research, 12(52): 3585-3594.

Bouranis, D.L., Vlyssides, A.G., Drossopoulos, J.B., Karvouni, G. 1995. Some characteristics of a new organic soil conditioner from the co-composting of olive oil processing wastewater and solid residue. commun. Soil Sci. Plant Anal. 26 (15&16): 2461-2472.

Bremner, J.M. 1996. Nitrogen Total. In D.L. Sparks (Eds) Methods of Soil Analysis, Part 3, Chemical Methods, SSSA Book Series Number 5, SSSA., Madison,WI, s. 1085-1112.

Christensen, B. 1986. Straw incorporation and soil organic matter in macro-aggregates and particle size separates. European Journal of Soil Sci., 37: 125-135.

Çokkızgın, A., Girgel, U., Kara, Z., Colkesen, M., Saltali, K., Yururdurmaz, C. 2022. The effect of organic fertilizers on the yield components of corn plant, protein and starch content of grain. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Derg., 26(2): 133-142.

Çokkızgın, A., Çölkesen, M., İdikut, L., Özsisli, B., Girgel, Ü. 2012. Çevre koşullarının fasulye çeşitlerinde (phaseolus vulgaris L.) kalite özellikleri üzerine etkisi. 9. Ulusal Sebze Tarımı Sempozyumu, 12-14 Eylül, Konya, 109-115.

Eyüpoğlu, F. 1999. Türkiye topraklarının verimlilik durumu. T.C. Başbakanlık Köy Hizmetleri Genel Müd. Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Yayınları. Genel Yayın No: 220, Teknik yayın No: T-67, Ankara, s.122.

FAO, 1990. Micronutrient, Assessment at the country level: an International study. FAO Soil Bulletin by Sillanpaa, Rome.

Güçdemir, İ.H. 2006. Türkiye gübre ve gübreleme rehberi, 5. Baskı. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tagem, Toprak ve Gübre Arş. Ens. Müd., G. Yayın No:231, Teknik Yayın No:T. 69, Ankara.

Hansen, E.M., Munkholm, L.J., Melander, B., Olesen, J.E. 2010. Can non-inversion tillage and straw retainment reduce N leaching in cereal-based crop rotations. Soil Tillage Res, 109: 1-8.

Hansen, V., Müller-Stöver, D., Imparato, V., Krogh, P.H., Jensen, L.S., Dolmer, A., Hauggaard-Nielsen, H. 2017. The effects of straw or straw-derived gasification biochar applications on soil quality and crop productivity: A farm case study. Environ. Manag., 186: 88-95.

He, Y.Q., Zhu, Y.G., Smith, S.E., Smith, F.A. 2002. Interactions between soil moisture and phosphorus supply in spring wheat plants grown in pot culture. Journal of Plant Nutrition, 25: 913-925.

JMP. 2007. JMP User Guide 7.0v, SAS Institute Inc., Cary, NC, USA, ISBN 978-1-59994-408-1.

Kaçar, B. 1994. Bitki ve toprağın kimyasal analizleri: III. Toprak Analizleri. A.Ü. Ziraat Fak. Eğitim Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları, Ankara, 705.

Kara, Z., Aydemir, S., Saltalı, K. 2022. Rehabilitation of light textured soils with olive pomace application. MAS Journal of Applied Sciences, 7(2): 316-325.

Kara, Z., Yürürdurmaz, C., Cokkızgın, A., Keles, H., Gonen, E. 2021. The effects of wheat straw used as mulch on some chemical properties of the soil and grain yield in durum wheat. Elixir Agriculture 154: 55382-55386.

Kmik, 2018. K.Maraş Meteoroloji İl Müdürlüğü, K.Maraş Meteoroloji İstasyonu Verileri, 2012-2017. Kahramanmaraş. Douglas, J.T., M.J.

Kumar, K., Goh, K.M. 2000. Nitrogen release from crop residues and organic amendments as affected by biochemical composition. Commun Soil Sci Plant Anal 34: 2441-2460.

Kuo, S. 1996. Phosphorus in D.L. Sparks (Ed) Methods of Soil Analysis, Part 3, Chemical Methods, SSSA Book Series Number 5, SSSA., Madison, WI, 869-921.

Lal, R. 2004. Soil carbon sequestration impacts on global climate change and food security. Science 304: 1623-1629.

Lefroy, R., Chaitep, W., Blair, G. 1994. Release of sulfur from rice residues under flooded and non-flooded soil conditions. Aust J Agric Res 45: 657-667.

Mandal, K.G., Misra, A.K., Hati, K.M., Bandyopadhyay, K.K., Ghosh, P.K., Mohanty, M. 2004. Rice residue-management options and effects on soil properties and crop production. J Food Agric Environ 2: 224-231.

Martens, D.A., Johanson, J.B., Frankenberger, W.T., Jr. 1992. Production and persistence of soil enzymes. With repeated additions of organic residues. Soil Science 153: 53-61.

Nan, Q., Wang, C.. Wang, H., Yi, Q., Liang, B., Xu, J., Wu, W. 2020. Biochar drives microbially-mediated rice production by increasing soil carbon. Hazard. Mater., 387: 121680.

Nigussie, A., Kissi, E. 2011. Impact of biomass burning on selected physicochemical properties of nitisol in Jimma zone, Southwestern Ethiopia. Int Res J Agric Sci Soil Sci 1: 394-401.

Nye, P.H., Tinker, P.B. 1977. Solute movement in the soil-root system. Blackwell, Oxford.

Özdemir, N., 1993. Toprağa karıştırılan organik artıkların toprağın bazı özellikleri ile strüktürel dayanıklılığı ve erozyona duyarlılığı üzerine etkileri. Atatürk Üni. Zir. Fak. Der. 24(1): 75-90.

Palm, C.A., Gachengo, C.N., Delve, R.J., Cadisch, G., Giller, K.E. 2001. Organic inputs for soil fertility management in tropical agroecosystems: application of an organic resource database. Agric Ecosyst Environ 83:27-42.

Ponnamperuma, F. 1984. Straw as a source of nutrients for wetland rice. Org Matter Rice 117:136.

Raison, R.J. 1979. Modification of the soil environment by vegetation fires, with particular reference to nitrogen transformations: a review. Plant Soil 51:73-108.

Sağlam, T. 2008. Toprak Kimyası. Namık Kemal Üni. Zir. Fak. Yayın No:1, S 94, Tekirdağ.

Saltalı, K., Kara, Z. 2022. Effects of gyttja applications on some chemical properties of acidic soils. KSU J. Agric Nat 25 (2): 374-379.

Solomou, A.D., Skoufogianni, E., Bartzialis, D., Charvalas, G., Danalatos, N.G. 2019. Dynamics and environmental determinants of herbaceous plants in organic cultivation of an aromatic and medicinal plant in the Mediterranean climate. Proceedings of the Seventh International Conference on Environmental Management, Engineering, Planning and Economics (Cemepe 2019) and Secotox Conference. May 19-24, Mykonos Island, Greece, ISBN: 978-618-5271-73-2.

Sparks, D.L. 1996. Methods of Soil Analysis, Part 3, Chemical Methods. SSSA, Madison, Wisconsin, USA

SPSS, 2022. IBM SPSS Statistics 28 Brief Guide, 84p.

Şeker, C., Ersoy, İ. 2005. Değişik organik gübreler ve leonarditin toprak özellikleri ve mısır bitkisinin (zea mays l.) gelişimi üzerine etkileri. S.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi 19 (35): 46-50.

Tang, C., Sparling, G.P., McLay, C.D.A., Raphael, C. 1999. Effect of shortterm legume residue decomposition on soil acidity. Aust J Soil Res 37: 561-573.

Tepecik, M., Barlas, N.T., İlker, E. 2014. Farklı azotlu gübreler ve uygulama zamanlarının buğdayda verim ve verim komponentlerine etkileri. Toprak Su Dergisi, Toprak Su Dergisi, 3(1):24-30.

Thomas, G.W. 1996. Soil pH and Acidity. (Methods of Soil Analysis: Chemical Methods. Part 3. Madison, WI., USA: Ed. Sparks, D.L.) 475-491.

Tirol-Padre, A., Tsuchiya, K., Inubushi, K., Ladha, J.K. 2005. Enhancing soil quality through residue management in a rice-wheat system in Fukuoka, Japan. Soil Sci Plant Nutr 51:849-860.

Tüzüner, A. 1990. Toprak ve su analiz laboratuvarları el kitabı. Tarım Orman ve Köy İşleri Bakanlığı, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara

Ustuner, T., Girgel, U., Çokkızgın, A. 2020. Phenological and physiologycal effects of different broomrape (Orobanche spp.) on chickpea cultivars (Cicer arietinum L.) in vitro and in vivo conditions. Fresenius Environmental Bulletin, 29(8): 6597-6601.

Xu, R.K., Coventry, D.R. 2003. Soil pH changes associated with lupin and wheat plant materials incorporated in a red-brown earth soil. Plant Soil 250: 113–119.

Yadvinder, S., Gupta, R.K., Jagmohan, S., Gurpreet, S., Gobinder, S., Ladha, J.K. 2010. Placement effects on rice residue decomposition and nutrient dynamics on two soil types during wheat cropping in rice-wheat system in Northwestern India. Nutr Cycl Agroecosyst 88: 471-480.

Yadvinder-Singh, B.S., Ladha, J.K., Khind, C.S., Khera, T.S., Bueno, C.S. 2004. Effects of residue decomposition on productivity and soil fertility in rice–wheat rotation. Soil Sci Soc Am J, 68: 854-858.

Yan, F., Schubert, S. 2000. Soil pH changes after application of plant shoot materials of faba bean and wheat. Plant Soil 220: 279-287.

Yan, C., Yan, S.S., Jia, T.Y., Dong, S.K., Gong, Z.P. 2019. Decomposition characteristics of rice straw returned to the soil in northeast China. Nutr. Cycl. Agroecosyst., 114: 211-224.

Yan, F.J., Sun, Y.J., Hui, X., Jiang, M.J., Xiang, K.H., Wu, Y.X., Zhang, Q., Tang, Y., Yang, Z.Y., Sun, Y.Y. 2019. The effect of straw mulch on nitrogen, phosphorus and potassium uptake and use in hybrid rice. Paddy Water Environ., 17: 23-33.

Buğday Sapları İle Üre Gübresinin Farklı Düzeylerde Uygulanmasının Toprakta ve Buğday Bitkisi Üzerine (Triticum aestivum L.) Etkilerinin Belirlenmesi

Yazarlar

DOI:

Anahtar Kelimeler:

Özet

Referanslar

İndir

Yayınlanmış

Nasıl Atıf Yapılır

Sayı

Bölüm

Lisans

Makale Gönder

Dil

Anahtar Kelimeler