Soya (Glycine max. L. Merill) ‘Da Tuz Uygulamasının Fizyolojik Ve Biyokimyasal Özellikler Üzerine Etkisinin İncelenmesi
Özet Görüntüleme: 261
/ 
PDF İndirme: 167
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.7336978Anahtar Kelimeler:
Soya (Glycine max. L. Merill), tuz (NaCI) stresi, tuza tolerans, bitki gelişimiÖzet
Tuz stresi, özellikle kurak ve yarı kurak bölgelerde bitkilerin gelişimini ve ürün verimliliğini etkileyen önemli abiyotik stres faktörlerinden biridir. Bitkilerde büyümeyi ve gelişmeyi etkileyen tuz stresinin bu olumsuz etkileri; tuzun miktarına, stresin düzeyine ve süresine, strese maruz kalan bitkinin genotipine ve gelişim evresine bağlı olarak değişim göstermektedir. Bu çalışmanın amacı, soya fasulyesinin (Glycine max. L. Merill)’nın fizyolojik ve biyokimyasal özellikleri üzerine tuz stresinin etkilerini incelemektir. Bu çalışmada, kontrollü koşullar altında bazı soya çeşitlerinin (Umut2002, Cinsoy, ilksoy ve Traksoy), farklı tuz konsantrasyonlarının (kontrol, 25, 50, 75, 100 mM NaCl) etkileri ve tuz stresinde çeşitlerin bitkisel gelişimi ve tuza toleransı çalışılmıştır. Çalışmada uygulama sonrası SPAD, hasat dönemi SPAD, bitki boyu (cm), yaprak sayısı (adet), gövde çapı (mm), kök çapı (mm), kök uzunluğu (cm), bitki yaş ağırlık (g)ve bitki kuru ağırlık (g) gibi incelenen özelliklerin negatif ve önemli olarak tuz uygulamasından etkilendiği görülmektedir. % Na, % Cl, % Tuz (g/100 g) içerikleri uygulamalardan önemli düzeyde ve pozitif etkilendikleri sonuçlar elde edilmiştir.
Referanslar
Abel, G.H., MacKenzie, A.J. 1964. Salt tolerance of soybean varieties (Glycine max L. Merrill) during germination and later growth. Crop Sci. 4(2): 157–161.
An, P., Inanaga, S., Cohen, Y., Kafkafi, U., Sugimoto, Y. 2002. Salt tolerance in two soybean cultivars, Journal of Plant Nutrition, 25(3): 407-423.
Ayyıldız, M. 1990. Sulama suyu kalitesi ve tuzluluk problemleri. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları: 1196, Ders Kitabı: 344, s.1–282, Ankara.
Bahçeci, I. 1995. Tarla fasulyesinde tuz-su ve verim ilişkilerinin irdelenmesi. Ç.Ü. Fen Bilimleri Enst., Doktora Tezi, Adana.
Cemeroğlu, B. 1992. Meyve ve sebze işleme endüstrisinde temel analiz metodları. Biltav Yayınları, Üniversite Kitapları Serisi. No: 02-2. Arsa. Ofset. s. 381. Ankara.
Chang, R.Z., Chen, Y.W., Shao, G.H., Wan, C.W. 1994. Effect of salt stress on agronomic characters and chemical quality of seeds in soybean. Soybean Science. 13: 101-105.
Cuartero, J., Fernandez-Munoz, R. 1999. Tomato and salinity, Scientia Horticulturae. 78: 83-125.
Çulha, Ş., Çakırlar, H. 2011. Tuzluluğun bitkiler üzerine etkileri ve tuz tolerans mekanizmaları. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 11: 11-34.
Dajic, Z. 2006. Salt stress: (Ed: K.V. Madhavarao), Physiology and Molecular Biology of Stress Tolerance in Plants, Springer, The Netherlands, 41-100.
Dizdar, M.Y. 1978. Türkiye’de tuzdan etkilenmiş topraklar. Toprak Su Dergisi, 47:36-57.
Doğru, A. 2014. Farklı mısır genotiplerinde tuz stresinin antioksidant sistem üzerindeki etkileri. 22. Ulusal Biyoloji Kongresi 23-27 Haziran, Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir, 430.
Essa, T.A. 2002. Effects of salinity stres on growth and nutrient composition of the soybean (Glycine max L. Merril) cultivars. Journal of agronomy and crop science, 188(2): 86-93.
Güngör, Y., Yurtseven, E. 1991. Değişik tuzluluk düzeylerinde sulama sularının soya fasulyesi verimine etkisi. Journal of Agriculture and Forestry. 15: 80-88.
Hamayun, M., Khan, S.A., Khan, A.L., Shinwari, Z.K., Hussain, J., Sohn, E.Y., Lee, I.J. 2010. Effect of salt stress on growth attributes and endogenous growth hormones of soybean cultivar Hwangkeumkong. Pakistan Journal Botany, 42(5): 3103-3112.
Hu, Y., Schmidhalter, U. 2005. Drought and salinity: a comparison of their effects on mineral nutrition of plants, Journal of Plant Nutrient and Soil Science, 168(4): 541-549.
Hu, J.P. 2007. Toward understanding plant peroxisome proliferation, Plant Signal Behav. 2(4): 308-310.
Jolliffe, I.T. 2002. Principal component analysis for special types of data. s. 338-372. Springer New York.
Joshi, S.S. 1984. Effect of salinity stress on organic and mineral constituents in the leaves of Pigeonpea (Cajanus cajan L. var. C-11), Plant and Soil, 82: 69-76.
Kao, W.Y., Tsai, T.T., Tsai, H.C., Shih, C.N. 2006. Response of three Glycine species to salt stress. Environmental and Experimental Botany. 56: 120– 125.
Kurban, H., Saneoka, H., Nehira, K., Adilla, R., Premachandra, G.S., Fujita, K. 1999. Effect of salinity on growth, photosynthesis and mineral composition in leguminous plant Alhagi pseudoalhagi (Bieb.), Soil Science and Plant Nutrition, 45(4): 851-862.
Mohammad, M., Shibli, R., Ajlouni, M., Nimri, L. 1998. Tomato root and shoot responses to salt stress under different levels of phosphorus nutrition. Journal of Plant Nutrition. 21(8): 1667–1680.
Özçınar, A.B. 2021. Yağlı tohumlu bitkilerin tuzluluğa toleransı: Kalkınma Odaklı Doğal Kaynak Temelli İnovasyon (Ed: F. Döndü Bilgin), İksad publishing House. Ankara, 27-46.
Parida, A.K., Das, A.B., Mohanty, P. 2004. Investigations on the antioxidative defense responses to NaCl stress in a mangrove, Bruguiera parviflora: differential regulations of isoforms of some antioxidative enzymes, Plant Growth Regulation. 42(3): 213-226.
Parida, A.K., Das, A.B. 2005. Salt tolerance and salinity effects on plants: a review. Ecotoxicology and Environmental Safety. 60(3): 324-349.
Perez Alfocea, F., Balibrea, M.E., Santa Cruz, A., Estan, M.T. 1996. Agronomical and phsiological Characterization of Salinity Tolerance in a Commercial Tomato Hybrid. Plant and Soil, 180(2): 251-257.
Phang T.H., Shao, G., Lam, H.M. 2008. Salt tolerance in soybean. Journal of Integrative Plant Biology, 50(10): 1196-1212.
Reddy, M.P., Iyengar, E.R.R. 1999. Crop responses to salt stress: seawater application and prospects (Ed: M. Pessarakli), Handbook of Plant Crop Stress, New York, 1198.
Richards, L.A. 1954. Diognosis and Improvement of Saline and Alkali Soils. U.S. Agrıculture Hendook, No: 60: 159.
Sarıoğlu, A., Kaya, C. 2021. Tuz stresi ve bor toksisitesi koşulları altında yetişen soya bitkisine yapılan bakteri ve melatonin uygulamasının toprak mikrobiyal aktivitesine etkisi. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi. 25(3): 336-348.
Shannon, M.C., Gronwald, J., Tal, M. 1987. Effects of salinity on growth and accumulation of organic and inorganic ions in cultivated and wild tomato species, J. Ann. Soc. Hortic, Sci., 112(3): 416-423.
Shao, H.B., Chu, L.Y., Jaleel, C.A., Zhao, C.X. 2008. Water-deficit stress-induced anatomical changes in higher plants. Comptes Rendus Biologies, 331(3): 215-225.
Sorour, S., Amer, M.M., El Hag, D., Hasan, E.H., Awad, M., Kizilgeci, F., Özturk, F., Iqbal, M.A., El-Sabagh, A. 2021. Organıc amendments and nano-mıcronutrıents restore soıl physıco-chemıcal propertıes and boost wheat yıeld under salıne envıronment. Fresenius Environmental Bulletin, 30(9): 10941-10950.
Sönmez, B. 2003. Türkiye çoraklık kontrol rehberi. Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, teknik yayın no: 33.
Tuteja, N. 2007. Mechanisms of high salinity tolerance in plants. Methods in Enzymology, 428: 419-438.
Yurtseven, E., Öztürk, H.S. 2001. Sulama suyu tuzluluğunun tınlı toprakta profil tuzluluğuna etkisi. Tarım Bilimleri Dergisi, 7(3): 1-8.
Zaimoğlu, S., Doğru, A. 2016. Farklı mısır genotiplerinde tuz stresinin bazı büyüme parametreleri ve fotosentetik aktivite üzerindeki etkileri, 23. Ulusal Biyoloji Kongresi 2016, Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep, 270.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2022 ISPEC Journal of Agricultural Sciences
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
