Yozgat Koşullarında Yem Bezelyesi ve Macar Fiği ile Tritikale İkili Karışımlarında Ot Kalitesinin Belirlenmesi
Özet Görüntüleme: 361
/ 
PDF İndirme: 232
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.7768371Anahtar Kelimeler:
Macar fiği, tritikale, yem bezelyesi, ot verimiÖzet
Yozgat koşullarında yem bezelyesi (Pisum sativum ssp. arvense L. “YB”) ve Macar fiği (Vicia pannonica C. “MF”) ile tritikale (X triticosecale Wittmack. “T”) ikili karışımlarında ot kalitesinin belirlenmesi amacıyla yapılan bu çalışma, 2021-2022 vejetasyon döneminde Yozgat Yerköy ilçesinde yürütülmüştür. Çalışmada Macar fiği, yem bezelyesi ile tritikalenin tohumları her baklagil için 4 farklı karışım oranında (% 80 MF-YB + % 20 T, % 60 MF-YB + % 40 T, % 40 MF-YB + % 60 T, % 20 MF-YB + % 80 T) ve yalın ekimleri yapılmıştır. Denemede parseller 6 metre uzunluğunda ve sıra arası 20 cm olacak şekilde 6 sıra olarak ayarlanmış. Ot verimi ve kalitesi için yeşil ot verimi, kuru ot verimi, ham protein oranı, ham protein verimi, ADF, NDF, Ca, K, Mg ve P gibi özellikler incelenmiştir. İncelenen özelliklerin tümü karışık ekim oranlarından önemli derecede etkilenmiştir. İşlemlerin kuru ot verimi 463 kg da-1 (yalın Macar fiği) ile 957 kg da-1 (80:20T/YB) arasında değişim göstermiştir. Ham protein verimi bakımından 80:20T/YB (155.9 kg da-1) karışım oranı en yüksek bulunmuştur. Ot kalitesi bakımından karışık ekimler yalın ekimlerden daha iyi sonuç vermiştir. Yapılan çalışma sonucunda ot verimi ve kalitesi bakımından 80:20T/YB karışım oranı, Yozgat ve benzer ekolojiye sahip bölgeler için önerilmektedir.
Referanslar
Anonim, 2022. Türkiye İstatistik Kurumu Bitkisel ve Hayvansal Üretim İstatistikleri. (https://biruni.tuik.gov.tr/m edas/?kn=101&locale=tr), (Erişim tarihi:26.11.2022).
Anonim, 2023. Yozgat Uzun yıllar (1929-2021) ve (2021-2022) Yılları Meteorolojik Bilgiler. (https://www.mg m.gov.tr), (Erişim Tarihi: 15.11.2022)
Albayrak, S., Güler, M., Töngel, M.Ö., (2005). Yangın fiğ (Vicia sativa L.) hatlarının tohum verimi ve verim öğeleri arasındaki ilişkiler. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(1): 56-63.
Ay, İ., 2016. Yozgat koşullarında yaygın fiğ ile yem bezelyesinin arpa ve yulaf ile karışımlarında uygun karışım oranının belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Bozok Üniversitesi, Yozgat.
Canbolat, O., Kamalak, A., Ozkan, C. O., Erol, A., Sahin, M., Karakas, E., Ozkose, E., 2006. Prediction of relative feed value of alfalfa hays harvested at different maturity stages using in vitro gas production. Livestock Research for Rural Development, 18(2): 27.
Çınar, Ç., 2017. Farklı sıra aralıklarının bazı yem bezelyesi çeşitlerinin verim ve kalitesi üzerine etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
Çil, A.N., Yücel, C., Açıkgöz, E., 2007. Harran ovası koşullarında bazı bezelye (Pisum sativum L.) hatlarının verim ve verim özellikleri. Türkiye VII. Tarla Bitkileri Kongresi, Kongre Bildiriler Kitabı, 25 -27 Haziran, Erzurum, s. 87-89.
Collins, M., Fritz, J.O., 2003. Forage quality. In: R.F. Barnes, C.J. Nelson, M. Collins, K.J. Moore (Eds.), Forages, Blackwell Publishing, Ames IA, pp.363-390.
Eğritaş, Ö., Önal, A.Ö., 2015. Yaygın fiğ-tahıl karışımlarının bazı mineral madde içeriğinin belirlenmesi. Akademik Ziraat Dergisi, 4(1): 13-18.
Enayat, A.H.K., Kökten, K., Tutar, H., 2017. Effects on quality of common vetch (Vicia sativa L.) and barley (Hordeum vulgare L.) mixture rates in Bingöl conditions. II. International Iğdır Symposium, Conference Proceedings Book, 9-11 October, Iğdır, Turkey. pp. 426.
Gündüz, T.E., 2010. Diyarbakır koşullarında karışım oranının macar fiği (Vicia pannonica Crantz) + Buğday (Triticum aestivum var. aestivum L.) karışımında ot verim ve kalitesine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
Gürsoy, E., Kara, E., Sürmen, M., 2021. Farklı biçim devresinin ve arpa kırması uygulamalarının tek yıllık yem bitkileri karışımının silaj özelliklerine etkileri. Adnan Menderes Üniversitesi, Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 8(3): 273-281.
Kır, H., 2014. Kırşehir koşullarında farklı biçim zamanları ve karışım oranlarının Macar fiği + tahıl karışımlarının verim ve kalitesi üzerine etkileri. Doktora Tezi, Gazi Osmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
Koçer, A., 2011. Yem bezelyesi (Pisum sativum spp. arvense L.)’nin yulaf ve arpa ile karışımlarında ot verim ve kalitelerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
Kökten, K., Toklu, F., Atis, I., Hatipoglu, R. 2009. Effects of seeding rate on forage yield and quality of vetch (Vicia sativa L.) - triticale (Triticosecale Wittm.) mixtures under east Mediterranean rainfed conditions. African Journal of Biotechnology, 8(20): 5367-5372.
Konak, C., Çelen, A.E., Turgut, G., Yılmaz, R., 1997. Fiğin arpa, yulaf ve tritikale ile saf ve karışık ekimlerinin ot verimleri ile diğer bazı özellikleri üzerinde araştırmalar. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi, Kongre Bildiriler Kitabı, 22-25 Eylül, Samsun.
Kökten, K., Kaplan, M., 2018a. Bingöl koşullarında Macar fıği (Vicia pannonica Crantz.) ile tritikale (X Triticosecale Wittmack.) karışım oranlarının ot verimine etkileri. International Engineering and Natural Sciences Conference, Conference Proceedings Book, 14-17 November, Diyarbakır, pp. 108-113.
Kökten, K., Kaplan, M., 2018b. Bingöl koşullarında farklı Macar fiği (Vicia pannonica Crantz.) ile tritikale (X Triticosecale Wittmack.) karışımlarının ot kalitelerinin belirlenmesi. 1. Uluslararası Iğdır Multi Disipliner Çalışmalar Kongresi, Kongre Bildiriler Kitabı, 6-7 November, Iğdır, s: 196-199.
Kökten, K., Yousif, H.A., Kaplan, M., Tutar, H., 2018a. Effects on hay yield of common vetch (Vicia sativa L.) and triticale (X Triticosecale Wittmack.) mixture rates in Bingöl conditions. II International Conference on Engineering Technology And Innovation, Conference Proceedings Book, 7-11 March, Budapest, Hungary, pp. 33.
Kökten, K., Abdullah, Y.H., Kaplan, M., Tutar, H., 2018b. Bingöl koşullarında farklı adi fiğ (Vicia sativa L.) tritikale (X Triticosecale Wittmack.) karışımlarının otların kalitelerinin belirlenmesi. 1. Uluslararası Iğdır Multi Disipliner Çalışmalar Kongresi, Kongre Bildiriler Kitabı, 6-7 November, Iğdır, pp. 1-9.
Kurt, İ., 2022. Şanlıurfa koşullarında kışlık ara ürün olarak yaygın fiğ (Vicia sativa L.) ve tritikale (X Triticosecale Wittmack) karışımlarının uygun oran ve farklı biçim zamanlarının belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Harran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Şanlıurfa.
Önal-Aşçı, Ö., Eğritaş, Ö., (2017) Yaygın fiğ-tahıl karışımlarında ot verimi, bazı kalite özellikleri ve rekabetin belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 23(2): 157-284.
Özkan, Ö., 2021. Yem bezelyesi (Pisum Arvense L.) – tritikale (X triticosecale Wittmack) karışık ekimlerinde yüksek ot verimi ve kalitesi için uygun karışım oranlarının belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
Seydoşoğlu, S., Gelir, G., 2019. Farklı oranlarda karıştırılan mürdümük (Lathrus sativus L.) ve arpa (Hordeum vulgare L.) hâsıllarının silaj özellikleri üzerinde bir araştırma. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(1): 397-406.
Seydoşoğlu, S., Benisu, G., 2019. Effects of different mixture ratios and harvest periods on grass quality of Triticale X Triticosecale Wıttmack) Forage Pea (Pisum sativum L.) Intercrop. Applied Ecology and Environmental Research, 17(6): 13263-13271.
Seydoşoğlu, S., Gelir, G., Ayana-Çam, B., 2020. Yem Bezelyesi ve Tritikale karışımlarında karışım oranları ile biçim dönemlerinin ot verimine etkileri. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 17(1): 9-13.
Seydoşoğlu, S., 2020. Farklı karışım oranları ve biçim dönemlerinin yem bezelyesi ile arpa karışımlarının ot verim performansına etkileri. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(3): 2136-2142.
Timurağaoğlu, K.A., Genç, A., Altınok, S., 2004. Ankara koşullarında yem bezelyesi hatlarında yem ve tane verimleri. Tarım Bilimleri Dergisi, 10(4): 457-461.
Ullrey, D.E., Crissey, S.D., Edwards, M.S., Tesar, M.B., 1997. Hay quality evaluation. Nutrifion Advisory Group Handbook Fact Sheet, 1.
Zengin, Ş.Ç., 2022. Macar fiği ve çavdar karışımlarında uygun karışım oranı ve biçim zamanı belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ahi Evran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kırşehir.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Yayımlanan makalenin telif hakları yazarına aittir.
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
