Güneydoğu Anadolu Bölgesi Çayır-Mera ve Doğal Vejetasyonlarında Yer Alan Bazı Trigonella Türlerinde Ot Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi
Özet Görüntüleme: 197
/ 
PDF İndirme: 140
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10749052Anahtar Kelimeler:
Trigonella, türler, ot kalitesi, mineral maddelerÖzet
Bu çalışma, Güneydoğu Anadolu Bölgesi çayır-mera ve doğal vejetasyonlarında yer alan bazı Trigonella türlerinde (T. coerulescens, T. filipes, T. foenum graceum, T. mesopotamica, T. monantha, T. spicata, T. spruneriana ve T. strangulata) ot kalite özelliklerini belirlemek amacıyla 2023 yılı Mayıs ayında yürütülmüştür. Araştırmada Trigonella türlerinde ham protein (HP) % 18.31-22.45, asit deterjanda çözünmeyen lif (ADF) % 14.09-24.09, nötral deterjanda çözünmeyen lif (NDF) % 30.33-37.18, asit deterjanda çözünmeyen protein (ADP) % 0.31-0.41, kuru madde (KM) % 90.63-92.98, sindirilebilir kuru madde (SKM) % 70.14-77.93, kuru madde tüketimi (KMT) % 3.23-3.96, nispi yem değeri (NYD) 180.4-237.1, potasyum (K) % 0.41-0.87, kalsiyum (Ca) % 1.73-2.17, magnezyum (Mg) % 1.74-2.93, fosfor (P) % 0.31-0.45, Ca/P 4.40-5.88 ve K/(Ca+Mg) 0.10-0.22 aralıklarında değişim göstermiştir. Türler içerisinde HP bakımından T. spruneriana, T. monantha ve T. foenum graceum; ADF bakımından T. spicata; NDF bakımından T. strangulata, T. spruneriana, T. spicata ve T. monantha; SKM bakımından T. spicata; KMT bakımından T. spicata, T. mesopotamica, T. foenum graceum ve T. filipes; NYD bakımından T. spicata ve T. mesopotamica türleri istatistiksel olarak en yüksek değerleri vermiştir. Bu türler içerisinden de T. spicata incelenen birçok özellik (ADF, NDF, SKM, KMT ve NYD) bakımından en yüksek değerleri vermiştir. Ayrıca, incelen tüm türler ot kalite standartları bakımından en kaliteli sınıf olan prime grupta yer almışlardır.
Referanslar
Akan, H., Aytaç, Z., Pınar, N.M., Ekici, M., 2007. Türkiye Trigonella (Leguminosae)’larının Revizyonu. TÜBİTAK Proje No: TBAG-2099 (101T142) sonuç raporu.
Akbay, F., Erol, A., Kamalak, A., 2020. Farklı hasat döneminin çemen (Trigonella foenum- graecum L.) otunun kimyasal bileşimi, metan üretimi ve kondense tanen içeriği üzerine etkisi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 23(6): 1663-1668.
Akbay, F., Uslu, Ö.S., Khan, H., Hosaflıoğlu, İ., 2023. Evaluation of agronomic attributes and herbage quality of selected Trigonella species. Gesunde Pflanzen, 1-11.
Anonim, 2001. Tarimsal değerleri̇ ölçme denemeleri̇ tekni̇k tali̇matı, fiğ türleri (Vicia L. species). Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezi Müdürlüğü, Ankara.
Aşçı, Ö.Ö., Acar, Z., 2018. Kaba yemlerde kalite. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası yayınları, Ankara.
Ateş, E., Tenikecier, H.S., 2022. Blue fenugreek (Trigonella caerulea (L.) Ser.), (Ed: G.D. Topçu), Alternative Forage Crops-I, Iksad Publications, Ankara.
Başbağ, M., Aydın, A., Çaçan, E., Sayar, M.S., 2015. Güneydoğu anadolu bölgesinde yer alan bazı baklagil yem bitkilerinin kalite değerleri. Türkiye 11. Tarla Bitkileri Kongresi, Kongre Bildiriler Kitabı, Çanakkale, s. 95-99.
Başbağ, M., Çaçan, E., Sayar, M.S., Fırat, M., 2020. Güneydoğu Anadolu Bölgesi doğal alanlarından toplanan yoncaların (Medicago sativa L.) ot kalite özelliklerinin belirlenmesi ve biplot analiz yöntemi ile değerlendirilmesi. Euroasia Journal of Mathematics, Engineering, Natural & Medical Sciences, 7(11): 7-16.
Ensminger, M.E., Oldfield, J.E., Heinemann, W.W., 1990. Feeds & Nutrition, second edition. The Ensminger Publishing Company, California, U.S.A., pp. 890.
JMP, 2002. A Business Unit of SAS. SAS Instute, USA.
Kacar, B., 2005. Potasyumun bitkilerde işlevleri ve kalite üzerine etkileri. Tarımda Potasyumun Yeri ve Önemi Çalıştayı, 3-4 Ekim, Eskişehir, s. 209.
Kamalak, A., Atalay, A.İ., Özkan, Ç.Ö., Kaya, E., Tatliyer, A., 2011. Determination of potential nutritive value of Trigonella kotschi Fenzl hay harvested at three different maturity stages. Kafkas Universitesi Veterinerlik Fakültesi Dergisi 17(4): 635-640.
Kouloumbis, P., 2002. Fenugreek, the genus Trigonella, London and New York.
Lacefield, G.D., 1988. Alfalfa hay quality makes the difference. University of Kentucky Department of Agronomy AGR-137, Lexington, KY.
Mabberly, D.J., 1987. The plant book: A portable dictionary of the higher plants. Cambridge etc.: Cambridge University Press xii, 706p.-. En Chromosome numbers, Anatomy and morphology. Reprinted with corrections General (KR, 198905031).
Morrison, J.A., 2003. Hay and pasture management, Chapter 8. Extension Educator, Crop Systems Rockford Extension Center.
Özçelik, Ş.N., Şahin, A., 2018. Çemen (Trigonella foenum- graecum L.) otunun ve tohumunun besin madde içerikleri ve in vitro sindirilebilirliğinin belirlenmesi. Hayvan Bilimi ve Ürünleri Dergisi, 1(1): 25-35.
Sabah, E., Çelik, M.Y., 2001. İscehisar (Afyon) mermer artıklarının hayvan yemi katkı maddesi olarak kullanılabilirliğinin araştırılması. Türkiye III. Mermer Sempozyumu, Kongre Bildiriler Kitabı, 3-5 Mayıs, Afyon.
Sayar, M.S., Han, Y., Yolcu, H., Yücel, H., 2014. Yield and quality traits of some perennial forages as both sole crops and intercropping mixtures under irrigated conditions. Turkish Journal of Field Crops, 19(1): 59-65.1119.
Schroeder, J.W., 1994. Interpreting forage analysis. Extension Dairy Specialist (NDSU), AS-1080, North Dakota State University.
Townsend, C.C., Guest, E., 1974. Flora of Iraq. vol. 3, (Leguminales). Ministry of agriculture & agrarian reform, Baghdad.
Uslu, O.S., 2021. Potential nutritive value of Trigonella spicata hay harvested at different maturity stages. Progress in Nutrition, 23(2): e2021046.
Yıldırım, F., Turan, N., 2020. Tek yıllık bazı baklagil yem bitkilerinin verim ve verim unsurları ile bazı silaj özelliklerinin belirlenmesi. ISPEC Tarım Bilimleri Dergisi, 4(3): 477-491.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 ISPEC Tarım Bilimleri Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
