Bingöl Kentinde Açık ve Yeşil Alan Yeterliliğinin Araştırılması
Özet Görüntüleme: 205
/ 
PDF İndirme: 119
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10828705Anahtar Kelimeler:
Açık ve yeşil alanlar, erişim, peyzaj, kentsel alanÖzet
Kentlerdeki nüfus artışına bağlı olarak yapılaşmanın artması beraberinde çeşitli sorunları getirmektedir. Kentlerin büyümesi karşısında yeşil alan gereksiniminin artmasına karşın, bu alanlar kent içinde kısıtlı kalmaktadır. Ekonomik, ekolojik ve sosyal açıdan birçok faydası bulunan açık yeşil alanlara yönelik çalışmalar giderek büyümekte ve kentleşme politikaları içinde de yer almaya devam etmektedir. Açık yeşil alanlar ne kadar ulaşılabilir, yeterli sayıda ve büyüklükte olursa kentlinin gereksinimleri o ölçüde karşılanabilmektedir. Bu bağlamda, çalışmada Bingöl ili Merkez ilçesi ele alınarak açık ve yeşil alanların yeterliliği araştırılmıştır. Bingöl Çayı ile bölünen kent, kuzey ve güney olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Tarihi merkezin güneyde olduğu kentin kuzeyi sonraki dönemlerde gelişme göstermiştir. Günümüzde, planlı şekilde gerçekleşen kuzeydeki büyümeye bağlı olarak, açık ve yeşil alanların dağılımı ile erişim mesafeleri daha gelişmiş durumdadır. Önerilen planlama çalışmaları da bu durumu destekler niteliktedir. Kent bütünün ele alındığı açık ve yeşil alan dağılımına ihtiyaç duyulmakta olup, mevcut yeşil alanların korunması yolunda çalışmalar yapılmalıdır.
Referanslar
Aksoy, Y., 2001. İstanbul kenti açık yeşil alan durumunun irdelenmesi. Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Altunkasa, F., 2004. Adana’nın kentsel gelişim süreci ve yeşil alanlar. Adana kent konseyi çevre çalışma grubu bireysel raporu.
Atabeyoğlu, Ö., Bulut, Y., 2012. Ordu kenti mevcut yeşil alanlarının değerlendirilmesi. Akademik Ziraat Dergisi,1(2): 67-76.
Baş, Y., Avcı, V., 2021. Bingöl’ün tarihi çevre ve şehircilik bakımından gelişimi. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (22): 11-62.
Beatley, T., 2012. Green Urbanism: Learning from European Cities. Washington D.C.: Island Press.
Bell, S., 2012. Landscape Pattern, Perception and Process. Oxon: Routledge.
Bingöl Belediyesi, 2023. Bingöl Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürlüğü.
Budak, Z.E., 2010. Cumhuriyet döneminde antakya kenti açık ve yeşil alan sisteminin irdelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Hatay.
Eminağaoğlu, Z., Yavuz, A., 2005. Artvin kent dokusunda yeşil alan incelemesi. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 6(1): 191-202.
Feltynowski, M., 2023. Urban green spaces in land-use policy – types of data, sources of data and staff – the case of Poland. Land Use Policy, 127: 106570.
Atila, G., Küçük, V., 2001. Kentsel açik-yeşil alanlar ve ısparta kenti örneğinde irdelenmesi. Turkish Journal of Forestry, 2(1): 27-48.
Gül, A., Dinç, G., Akın, T., Koçak, A.İ., 2020. Kentsel açık ve yeşil alanların mevcut yasal durumu ve uygulamadaki sorunlar. İdeal Kent Kentleşme ve Ekonomi, 11(Özel Sayı): 1281-1312.
Haaland, C., Konijnendijk van den Bosch, C., 2015. Challenges and strategies for urban green-space planning in cities undergoing densification: a review. Urban Forestry Urban Green, 14(4): 760–771.
Haaland, C., Van den Bosch, C.K., 2015. Challenges and strategies for urban green-space planning in cities undergoing densification: a review. Urban Forestry Urban Green, 14: 760–771.
Haase, D., Pauleit, S., Randrup, T.B., 2020. Urban open spaces and the urban matrix: elements, form and functions. In M. Jansson, T. B. Randrup, Urban Open Space Governance and Management. Oxon: Routledge.
Hasan, G., Koç, C., 2021. Artuklu (Mardin)’da kentsel büyümenin açık ve yeşil alanlara etkisi. TÜBAV Bilim Dergisi, 14(3): 1-17.
Kan, C., 2018. Bingöl şehrinin depremselliği ve yerleşme ilişkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
Kavut, S., Çakır Sümer, G., 2021. Kentleşme sürecinin Bingöl’de mahalle üzerindeki etkileri: yeşilyurt ve şehit mustafa gündoğdu mahalleleri üzerine inceleme. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(12): 49-77.
Koçan, N., İbiş, Ş.S., 2020. Çankırı ili kentsel açık yeşil alanlarının belirlenmesi ve geliştirilmesi üzerine bir araştırma. Ordu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 154-163.
Kömür Ardalı, Z., Şişman, E.E., 2021. Beylikdüzü ilçesi yeşil alan sisteminin mevcut durumunun değerlendirilmesi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 2(3): 779-791.
Kromp-Kolb, H., Nakicenovic, N., Steininger, K., Gobiet, A., Formayer, H., K¨oppl, A., Prettenthaler, F., St¨otter, J., Schneider, J., 2014. Osterreichischer Sachstandsbericht Klimawandel. Verlag der Osterreichischen Akademie der Wissenschaften, Wien.
Li, X., Norford, L.K., 2016. Evaluation of cool roof and vegetations in mitigating urban heat İsland in a tropical city, Singapore. Urban Climate, 16: 59–74.
Manso, M., Teot´onio, I., Silva, C.M., Cruz, C.O., 2021. Green roof and green wall benefits and costs: a review of the quantitative evidence. Renewable Sustainable Energy Reviews, 135.
Mensah, C.A., Roji, A., 2021. Chapter VII managing urban green spaces in Africa: A.
Moussa, Y.M., Diop, İ.T., Nassirou, İ., Nafiou, M.M., Soule, M., 2024. Determinants of the urban green spaces management practices in the city of Niamey Niger. Cities 144: 104641
NİP Açıklama Raporu, 2021. 2021 yılı Bingöl İli Merkez İlçesi Revizyon + İlave Nazım İmar Planı.
Pamay, B., 1978. Kentsel Peyzaj Planlaması. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları, İstanbul.
Polat, A., Önder, S., 2012. Kentsel Açık-Yeşil Alanların Kent Yaşamındaki Yeri ve Önemi. Kentsel Peyzaj Alanlarının Oluşumu ve Bakım Esasları Semineri, Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Konya.
Ring, Z., Damyanovic, D., Reinwald, F., 2021. Green and open space factor Vienna: A steering and evaluation tool for urban green infrastructure, Urban Forestry & Urban Greening, 62: 127131.
Lotfi, S., Mahdi, A., Mohammadpour, S., 2014. Investigating the distribution, standards and measuring green space per capita based on bahram soltani’s model case study: qom city, district No.1, Geography and Territorial Spatial Arrangement, 4(10): 1–18.
Slater, S.J., Christiana, R.W., Gustat, J., 2020. Recommendations for keeping parks and green space accessible for mental and physical health during COVID-19 and other pandemics, Preventing Chronic Disease, 17.
Salmond, J.A., Tadaki, M., Vardoulakis, S., Arbuthnott, K., Coutts, A., Demuzere, M., 2016. Health and climate related ecosystem services provided by street trees in the urban environment. Environmental Health, 15: S36.
Scheiber, S., 2022. Re-designing urban open spaces to act as green infrastructure-the case of Malta. Transportation Research Procedia, 60: 148–155.
Şenyiğit Doğan, S., Yılmaz, S., 2019. Coğrafi bilgi sistemleri ve uzaktan algılama yöntemleri ile arazi örtüsü/alan kullanım değişimlerinin belirlenmesi: Bingöl kent merkezi örneği. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 6(3): 536-545.
Şirvan, B., Akın, A., 2022. Bursa kentinin 1979-2021 yılları arasında kentsel açık yeşil alan değişiminin irdelenmesi. Ağaç ve Orman, 3(2): 14-22.
United Nations Department of Economic and Soical Affairs, 2018. World urbanization prospects.
(https://population.un.org/wup/), (Erişim tarihi 12.10.2023).
URL-1, 2023. (lafsozluk.com), (Erişim tarihi 12.10.2023).
URL-2, 2023. (https://yandex.com.tr/har ita/103847/bingol/hybrid/?ll=40.528962%2C38.89 2983&z=14), (Erişim tarihi 12.10.2023).
URL-3, 2023. (https://www.bingol. bel.tr/tr/kente-bakis/ilceler/bingol), (Erişim tarihi 13.11.2023).
URL-4, 2023. (https://www.bingol.b el.tr/tr/kente-bakis/ilceler/bingol), (Erişim tarihi 13.11.2023).
URL-5, 2023. (https://mevzuat.gov.tr/ File/GeneratePdf?mevzuatNo=19788&mevzuatT ur=KurumVeKurulusYonetmeligi &mevzuatTertip=5), (Erişim tarihi 06.12.2023).
URL-6, 2023. (http://bingol.gov.tr/tarihcesi), (Erişim tarihi 13.11.2023).
URL-7, 2023. (https://www.cografya.gen.t r/tr/bingol/nufus.html), (Erişim tarihi 27.11.2023).
URL-8, 2023. (https://corinecbs.tarimor man.gov.tr/), (Erişim tarihi 06.10.2023).
URL-9, 2023. Google Earth, (https://earth.goo gle.co.zm/), (Erişim tarihi 06.10.2023).
URL-10, 2023. (https://www.nufusune.com/), (Erişim tarihi 02.11.2023).
URL-11, 2024. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Mekansal Planlama Genel Müdürlüğü. (https://mpgm .csb.gov.tr/malatya---elazig---bingol---tunceli-planlama-bolgesi-i-82187), (Erişim tarihi 06.10.2023).
URL-12, 2024. TUİK, (https://data.tuik.gov. tr/Bulten/Index?p=Nufus-Projeksiyonlari-2018-2080-30567), (Erişim tarihi 06.11.2024).
URL-13, 2023. Open Street Map, (https://www.openstreetmap.org/), (Erişim tarihi 12.10.2023).
Üstündağ, Ö., 2011. Bingöl şehir merkezinin doğal ortam analizi ve fiziksel planlaması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
Vural, H., Çelik, Ş., 2021. Bingöl kenti yeşil alt yapı performansının “sosyal tasarım yaklaşımı” doğrultusunda değerlendirilmesi. Turkish Journal of Forest Science, 5(1): 78-95.
Vural, H., Meral, A., Doğan, S., 2019. Kentsel gelişim ve yeşil alan planlama sürecinin katılımcı swot analizi yöntemi ile değerlendirilmesi: Bingöl kenti. İdealkent, 10(28): 1069-1096.
Xue, F., Gou, Z., Lau, S.S.Y., 2017. Green open space in high-dense asian cities: site configurations, microclimates and users’ perceptions, Sustainable Cities and Society, 34: 114-125.
Xing, Y., Brimblecombe, P., 2019. Role of vegetation in deposition and dispersion of air pollution in urban parks, Atmospheric Environment, 201.
Yücesu, Ö., Korkut, A., Kiper, T., 2017. Kırklareli kent merkezinin açık ve yeşil alan analizi ve bir sistem önerisi. Artium, 5(2): 22-37.
Zarie, E., Sepehri, B., Adibhesami, M.A., Pourjafar, M.R., Karimi, H., 2024. A strategy for giving urban public green spaces a third dimension: A case study of Qasrodasht, Shiraz, Nature-Based Solutions, 5: 100102
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 ISPEC Tarım Bilimleri Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
