Siirt İli Gökçebağ Beldesi ve Çevresinde Halk Tarafından Beslenme, Endüstri, Tarım ve Hayvancılık Amaçlı Kullanılan Bitkiler
Özet Görüntüleme: 170 / PDF İndirme: 73
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.11467307Anahtar Kelimeler:
Siirt, geleneksel bilgi, Gökçebağ, etnobotanik, floraÖzet
Çalışma alanı olarak seçilen yer Siirt ili merkez ilçesine bağlı Gökçebağ beldesi olup belde haklı daha çok tarım ve hayvancılık ile uğraşmaktadır. Nüfus olarak 2580 kişiye sahip olan belde, şimdiye kadar il dışına çok fazla göç vermiştir. Çalışma alanında 2019-2020 yılları arasında arazi çalışmaları gerçekleştirilmiş ve bölge halkı ile diyalog kurularak farklı amaçlar (beslenme, endüstri, tarım ve hayvancılık) için kullandıkları bitkilere ait bilgiler derlenmiştir. Ayrıca ortaokul düzeyindeki öğrenciler üzerinden aileleri ile görüşmeler yapılarak bazı çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Diyaloglar ve karşılıklı bilgi alış verişi sonucunda bölge halkı tarafından beslenme, endüstri, tarım ve hayvancılık amaçlı kullanımı olan toplam 86 bitki taksonu tespit edilmiştir. Toplamda 32 familyaya ait olan bu bitkilerden en fazla takson içeren familya 14 takson ile Rosaceae familyasıdır. Bu bitkilere ait toplam 96 farklı kullanım şekli elde edilmiş olup bunlardan 78 tanesinin beslenme amaçlı, 18 tanesinin de diğer (endüstri, tarım ve hayvancılık) amaçlar için kullanıldığı belirlenmiştir.
Referanslar
Akçiçek, E., Vural, M., 2007. Kumalar dağı (Afyonkarahisar)’ nın endemik ve nadir bitkileri. Balıkesir Üniversitesi Fen bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9: 78-86.
Coşge Şenkal, B., 2020. The role of secondary metabolites obtained from medicinal and aromatic plants in our lives. ISPEC Journal of Agricultural Sciences, 4(4): 1071–1079.
Cotton, C.M., 1996. Ethnobotany Principles and Applications, John WIiley and Sons, Chichester, 424s.
Ertuğ, F., 2004. Etnobotanik çalışmaları ve türkiye’de yeni açılımlar. Kepikeç, 18: 181-187.
Fidan, M., Karaismailoğlu, M.C., 2020. Kenevirin Tarihçesi ve Sistematiği, Palme, Ankara.
Fidan, M., Pınar, S.M., Erez, M.E., İnal, B., 2022. Salvia kurdica Boiss. & Hohen. ex Benth. ve Salvia pachystachys Trautv. türlerinin antioksidan özellikleri ile antibakteriyel etkilerinin belirlenmesi. Doğu Fen Bilimleri Dergisi, 5(2): 19-29.
Fidan, M., Pınar, S.M., Erez, M.E., İnal, B., Eroğlu, H. 2022. Determination of botanical origin and mineral content of propolis samples from balveren (Şırnak) beekeepers accommodation areas. Commagene Journal of Biology, 6(2): 165-171.
Fidan, M., Pınar, S.M., Eroğlu, H., Yılmaz, M., 2019. Siirt ili nadir ve endemik bitkileri. 5th International Conference Onengıneerıng & Natural Sciences, Conference Proceedings Book, December 20-22, Van, s. 671-676.
Fidan, M., Süzerer, V., Onay, A., 2023. Cannabis sativa L.: origin, distributıon, taxonomy and biology. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 16(1): 10-28.
Fidan, M., Teğin, İ., Erez, M.E., Pınar, S.M., Eroğlu, H., 2020. Etnobotanik amaçlı kullanılan origanum acutidens bitkisinin toplam fenolik-flovonoid içeriği, fenolik bileşikleri ve element analizi. Akademik Platform Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi, 8(1): 49-55.
Gencay, A., 2007. Cizre (Şırnak)’ nin etnobotanik özellikleri. Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
İnal, B., Fidan, M., 2021. Siirt ilinin farklı bölgelerinde yayılış gösteren Crocus biflorus Mill. subsp. pseudonubigena B. mathew türüne ait örnekler arasındaki akrabalık ilişkisinin moleküler düzeyde belirlenmesi. Şırnak Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 1(2): 14-22.
Pınar, S.M., Eroğlu, H., Fidan, M., 2023. A new species of Gladiolus from Southeastern Türkiye, Gladiolus siirtensis (Iridaceae, Crocoideae). Phytotaxa, 578(3): 286-296.
Pınar, S.M., Fidan, M., Eroğlu, H., 2021. Siirt ili florasına genel bir bakış. Commagene Journal of Biology, 5(2): 99-125.
Pınar, S.M., Fidan, M., Eroğlu, H., İnal, T., 2019. Siirt ili petaloid monokotiledon florası. 5 th International Conference on Engıneerıng & Natural Sciences, Conference Proceedings Book, December 20-22, Van, Turkey, s. 664-670.
Sırrı, M., Sırrı, G., 2020. Hakkâri ilinde gıda olarak tüketilen yabani bitki ve yabancı ot türlerinin güncel durumu. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (19): 393-409.
Sırrı, M., Özaslan, C., Fidan, M., 2021. Eruh (Siirt) ilçesinde gıda ve halk tababetinde kullanılan bazı doğal ve yabancı otlar. MAS Journal of Applied Sciences, 6(5): 1118-1129.
Yapıcı, İ.Ü., Hoşgören, H., Saya, Ö., 2009. Kurtalan (Siirt) ilçesinin etnobotanik özellikleri, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 12: 191- 196.
Yılmaz, M., 2022 Tillo (Siirt) ve çevresi etnobotanik özellikleri / Ethnobotanical properties of tillo (Siirt) and surrounding. Yüksek Lisans Tezi, Siirt Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Siirt, s. 255.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Yayımlanan makalenin telif hakları yazarına aittir.
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.