Tütünde Canavarotu Mücadelesinde Düşük Glyphosate Dozlarının Kullanımına Yönelik Tarla ve in Vitro Çalışmaları

Özet

Bu çalışma, tütün bitkisinin en önemli yabancı ot probleminden biri olan canavarotu ile mücadelede normalde total bir herbisit olan glyphostın düşük dozlarının kullanım olanaklarını araştırmak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın ilk aşamasında ülkemiz açısından önemli tütün çeşitlerinin glyphosate dozlarına karşı direnci karşı belirlenmiştir. Yüksek dozda kullanıldığında total bir herbisit olarak görev yapan glyphosate, düşük dozlarda da denemeye alınmış olsa da, oluşabilecek fitotoksiteyi engellemek amacıyla litrede 1 g sodium 5-nitroguaiacolate, 2 g sodiumorto-nitrophenolate ve 3 g sodium para-nitrophenolate içeren bir preparat deneme karakterlerine ilave edilmiştir. Uygulamalar, tütün çeşitlerinin direnç gösterebildiği glyphosate dozları ve alt dozları öncelikle in vitro koşullarda tütüne canavarotu bulaştırılarak gerçekleştirilmiştir ve glyphosatın canavarotuna karşı biyolojik etkinliği belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda, doğal bulaşık alanlarda tarla denemeleri kurulmuştur. Toplanan canavarotu örneklerin bol dallanma yapısıyla dikkat çeken Phelipanche ramosa (L.) Pomel olarak teşhis edilmiştir. Sonuçlar değerlendirildiğinde gerek kuru ağırlık gerek skala gerekse de klorofil miktarları bakımından glyphosate dozlarına en dayanıklı tütün çeşidi İzmir Özbaş standart tütün çeşididir. Bu çeşit glyphosate 4 ml da^-1 aktif madde dozuna kadar ard arda onar gün aralıklarla uygulandığında dahi dayanıklı bulunmuştur. Bu durum hedeflenildiği gibi tütünde canavarotu mücadelesinde kullanılabilmek için ümitvar bulunmuştur.