Siirt İlinde Sebze Alanlarında Görülen Yabancı Otlar
Özet Görüntüleme: 653
/ 
PDF İndirme: 508
DOI:
https://doi.org/10.46291/ISPECJASvol4iss3pp492-504Anahtar Kelimeler:
Siirt, sebzelik, sürvey, yabancı otÖzet
Sebzeler taze olarak da tüketildiğinden hem zehirli yabancı otlarla karışık olmaması hem de pestisit kalıntısı içermemesi gerekmektedir. Bu nedenle sebze alanlarında görülen yabancı otların belirlenmesi hem insan sağlığı hem de yabancı ot kontrolü yönüyle büyük önem taşımaktadır. Uygun iklim koşullarının da bir sonucu olarak Siirt ilinde sebze üretim alanları sürekli artmaktadır. Ancak yörede sebzede sorun olan yabancı otların saptanmasına yönelik olarak daha önce herhangi bir çalışma yapılmamıştır. Bu nedenle Siirt ilinde toplam 40 tarlada sürvey çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Sürveylerde sebze ekim alanlarında sorun olan yabancı ot türleri ve bunların rastlanma sıklıkları ile yoğunluklarının belirlenmesi hedeflenmiştir. Araştırmayla çalışma alanında 20 familyaya ait 52 farklı yabancı ot türü tespit edilmiştir. Saptanan yabancı otlardan 3’ünün tam parazitik ve 11’inin dar yapraklı olduğu diğerlerinin ise geniş yapraklı oldukları saptanmıştır. Dar yapraklı yabancı otlardan en fazla rastlanan ve en fazla yoğunluk oluşturan türlerin; Sorghum halepense (%67,5), Echinocloa crus-galli (%22,50) ve Cynodon dactylon (%17,5) olduğu saptanmıştır. Bölgede en fazla görülen ve yoğunluk oluşturan geniş yapraklı yabancı otların ise; Portulaca oleracea (%92,0), Amaranthus retroflexus (%82,0), Chrozophora tinctoria (%82,0), Alhagi pseudalhagi (%77,0), Solanum nigrum (%72,0), Heliotropium europaeum (%70,0), Amaranthus albus (%67,0), Xanthium strumarium (%65,0) ve Convolvulus arvensis (%57,5) olduğu belirlenmiştir.
Referanslar
Altay, V., Keskin, M. Karahan, F. 2015. An assessment of theplantbiodiversity of Mustafa Kemal University Tayfur Sokmencampus (Hatay Turkey) fortheview of humanhealth. International Journal of Scientific and TechnologicalResearch, 1(2): 83-103.
Anonim, 2019. http://www.tuik.gov.tr/Start.do (Erişim Tarihi: 11.05.2020).
Baytop, A. 1989. Türkiye'nin tıbbi ve zehirli bitkileri. İstanbul Üniversitesi Yayın No: 3560 Gençlik Matbaası, İstanbul, 290 s.
Coşkun, A., Önen, H. Özer, Z. 2004. Tokat’ta baş soğan (Alliumcepa L.) üretim alanlarında sorun olan yabancı otlar. Türkiye I. Bitki Koruma Kongresi Bildirileri (Sunulu), 8-10 Eylül 2005, Samsun, s. 248.
Davis, P.H. 1965-1988. Flora of Turkeyandthe East AegeanIslands. Edinburgh UniversityPress, Edinburgh, Great Britain.
Demirkan, H., Nemli, Y. 1993. Bazı Domates çeşitlerinin orobanch eramosal.’ya duyarlılıklarının araştırılması. Türkiye I. Herboloji Kongresi, Bildiriler, 3-5 Şubat, Adana, s. 309-314.
Güncan, A. 2014. Yabancı ot mücadelesi. Selçuk Üniversitesi Yayınevi, Konya, 309 s.
Kızılkaya, A., Önen, H. Özer, Z. 2001. Soğan verimine yabancı ot rekabetinin etkileri üzerinde araştırmalar. Türkiye Herboloji Dergisi, 4( 2): 58-65.
Kitiş, Y.E. 2005. Isparta ili domates ekim alanlarındaki yabancı otların, yaygınlık ve yoğunluklarının saptanması. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(1): 51-63.
Oğuz, F., Tepe, I. 2017. Yüksekova (Hakkâri) yöresinde halk tababetinde kullanılan bitkiler ve kullanım alanları. Türkiye Herboloji Dergisi, 20(2): 28-37.
Önen, H. 1995. Tokat kazova‟da yetiştirilen şekerpancarında sorun olan yabancı otlar ile uygulanan farklı savaş yöntemlerinin verime olan etkileri üzerine araştırmalar, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 72s.
Önen, H. 2015. Türkiye istilacı Bitkiler Katalogu. T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığı, Ankara, 553s. ISBN: 978-605-9175-05-0.
Önen, H., Özcan, S. 2010. İklim değişikliğine bağlı olarak yabancı ot mücadelesi. In: İklim değişikliğinin tarıma etkileri ve alınabilecek önlemler. Sayılı, M., (Ed.). T.C. Kayseri Valiliği İl Tarım Müdürlüğü Yayın No: 2, Kayseri, 336-357.
Önen, H., Özer, Z. 1995. Kazova'da (Tokat) şeker pancarı ekim alanlarında görülen yabancı otlar. VII. Türkiye Fitopatoloji Kongresi, 26-29 Eylül 1995, Adana, 251-259.
Önen, H., Özer, Z. 2001.Tarla içerisinde yabancı otların dağılımları arasındaki farklılıkların haritalanarak belirlenmesi. Türkiye Herboloji Dergisi, 4(2): 74-83.
Önen, H., Özer, Z. 2002. Tarla içerisinde yabancı otların dağılımları arasındaki farklılıkların haritalanarak belirlenmesi. Türkiye Herboloji Dergisi, 4 (2): 74-83.
Önen, H., Akdeniz, M., Farooq, S., Hussaın M., Özaslan, C. 2018. Weed flora of citrus orchards and factors affecting its distribution in western Mediterranean region of Turkey. Plantadaninha, 36, 1817-2126.
Önen, H., Özgöz, E., Özer, Z. 1012. Toprak işleme yöntemlerinin buğdayda yabancı otlanmaya ve verime etkileri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi. Ziraat Fakültesi Dergisi 29(1): 99-104.
Ozaslan C., Farooq S., Onen H., 2017. Broomrape infestation in lentil crop and farmer knowledge on the management of parasitic weed species in Diyarbakır province, Turkey. 26th Asian Pacific Weed Science Society Conference, Kyoto Japan.
Özaslan, C., Kendal, E. 2014. Lice domatesi üretim alanlarındaki yabancı otların belirlenmesi, Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(3): 29-34.
Özaslan, C., Önen, H., Özer, Z. 2002. Tokat-Kazova’da ilkbahar ve sonbahar ıspanak (Spinacia oleracea L.) yetiştiriciliğinde sorun olan yabancı otların belirlenmesi. Türkiye Herboloji Dergisi, 5 (1): 52-61.
Özer, Z., Kadıoğlu, İ., Önen, H., Tursun, N. 2001. Herboloji (Yabancı Ot Bilimi) Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No:20 Kitap seri No:10, Tokat, 263 s.
Özer, Z., Önen, H., Tursun, N., Uygur, F.N. 1999. Türkiye’nin bazı önemli yabancı otları. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, No:38 Kitap seri No:16, Tokat, 430 s.
Özer, Z., Önen, H., Uygur, F.N. Koch, W. 1996. Farklı kültürlerde sorun olan yabancı otlar ve kimyasal savaşımları. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi yayınları No: 15 Kitap Serisi: 8, Tokat, 282 s.
Özer, Z., Tursun, N., Önen, H., 2002. Yabancı otlarla sağlıklı yaşam, 4 Renk Yayın Tanıtım Matbaacılık Ltd. Şti. No: 85/7 İskitler/ Ankara.
Özer, Z., Tursun, N., Önen, H., Uygur, F.N. Erol, D. 1998. Herbaryum yapma teknikleri ve yabancı ot teşhis yöntemleri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, No:12. Tokat, 213 s.
Serin, Y. 2008. Türkiye’nin çayır mera bitkileri. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü, Ankara 468 s.
Sırrı, M. 2014. Tokat (Kazova) ve Konya (Çumra) ovalarında arazi kullanımına bağlı olarak yabancı ot dağılımının belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı, Yüksek Lisan Tezi, 163 s.
Sırrı, M., Önen, H., Günal, H. ve Farooq, S. 2016b. Çumra Ovasında (Konya) toprak özelliklerine bağlı olarak yabancı ot türlerinin dağılımı, Uluslararası Katılımlı Türkiye VI. Bitki Koruma Kongresi Bildirileri, 5-8 Eylül 2016, Konya, s. 827.
Sırrı, M. 2019. Siirt ili fıstık bahçelerinde görülen yabancı otların yaygınlık ve yoğunluklarının belirlenmesi. Bitki Koruma Bülteni 59 (3) : 3-14.
Sırrı, M. 2019b. Siirt ilinde tarım ve tarım dışı alanlarda tespit edilen bazı önemli istilacı yabancı otlar. ISPEC Uluslararası Tarım ve Kırsal Kalkınma Kongresi, 427-435.
Sırrı, M. 2020. Siirt ili mercimek ( Lens culinaris medic.) ekim alanlarında sorun oluşturan yabancı ot türlerinin yoğunluk ve rastlanma sıklıklarının belirlenmesi. KSÜ Tarım ve Doğa Dergisi 23 (1): 117-126.
Sokat, Y. 2019. Ege Bölgesi’nde yaprağı yenen sebze alanlarında bulunan yabancı ot türleri, yoğunlukları ve rastlanma sıklıkları, Turk Journal of Weed Science, 22(2):193-201.
Soylu, S., Sertkaya, E., Üremiş, İ., Bozkurt, İ.A. Kurt, Ş. 2017. Hatay ili marul (Lactuca sativa L.) ekim alanlarında görülen önemli hastalık etmenleri, zararlı ve yabancı ot türleri ve yaygınlık durumları, Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(1):23-33.
Tepe, I. 2014. Yabancı otlarla mücadele, Sidas yayınevi, 292 s.
Torun, H. 2017. Doğu Akdeniz Bölgesi’nde minör ürünler olan yaprağı yenen sebzelerde bulunan yabancı ot türleri ile rastlanma sıklıklarının ve yoğunluklarının belirlenmesi, Bitki Koruma Bülteni, 57(3): 279-291.
Uludağ, A., Aksoy, N., Yazlık, A., Arslan, Z.F., Yazmış, E., Üremiş İ, Cossu, T., Groom, Q., Pergl, J., Pyšek, P., Brundu, G. 2017. Alien flora of Turkey: Checklist, taxonomic composition and ecological attributes. NeoBiota 35: 61–85.
Uluğ, E., Kadıoğlu, İ., Üremiş, İ. 1993. Türkiye’nin yabancı otları ve bazı özellikleri. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Adana Yayın No: 78, 513 s.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2020 Yayımlanan makalenin telif hakları yazarına aittir.
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
