In Vitro Koşullarda Besin Ortamına Eklenen Farklı Konsantrasyonlarda Tuz’un Domates (Solanum lycopersicum L.) Bitkisinin Gelişimi Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi
Özet Görüntüleme: 62
/ 
PDF İndirme: 24
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.11123176Anahtar Kelimeler:
Abiyotik stres, tuzluluk, in vitro, domatesÖzet
Bu çalışmada, in vitro koşullar altında besin ortamına eklenen değişik konsantrasyonlarda (0, 50, 100, 150 ve 200 mM) sodyum klorür (NaCl)’ün domates (Solanum lycopersicum L.) bitkisi gelişimi üzerine etkileri saptanmıştır. Temel besin ortamı olarak Murashige ve Skoog (MS) kullanılmıştır. Deneme süresince çimlenme oranı (%), ortalama çimlenme süresi (gün), tuz tolerans indeksi (%), gerçek su içeriği (%), gövde yaş ağırlığı (g), gövde kuru ağırlığı (g), kök yaş ağırlığı (g), kök kuru ağırlığı (g), gövde uzunluğu (mm), kök uzunluğu (mm) ve tuz stresi sonrası domates bitkilerinin görsel ölçek değerlendirmeleri parametreleri incelenmiştir. Ortamlar arasında çimlenme oranı en fazla DA (0 mM NaCl) (% 80.00), DB (50 mM NaCl) (% 76.00) ve DC (100 mM NaCl) (% 75.60) ortamlarında belirlenmiştir. Ortalama çimlenme süresi en kısa DA (3.19 gün) ortamında saptanmıştır. Tuz tolerans indeksi en düşük DE (200 mM NaCl) (% 81.25) ortamından elde edilmiştir. Deneme sonuçları dikkate alındığında, NaCl dozu arttıkça bitki gelişimin yavaşladığı tespit edilmiştir.
Referanslar
Abdel-Farid, I.B., Marghany, M.R., Rowezek, M.M., Sheded, M.G., 2020. Effect of salinity stress on growth and metabolomicprofiling of Cucumis sativus and Solanum lycopersicum. Plants, 9(11): 1626.
Ahmad, P., Hakeem, K.R., Kumar, A., Ashraf, M., Akram, N.A., 2012. Salt-induced changes in photosyntheticactivity and oxidative defense system of three cultivars of mustard (Brassica juncea L.). African Journal of Biotechnology, 11(11): 2694–2703.
Ahmad, P., Jaleel, C.A., Salem, M.A., Nabi, G., Sharma, S., 2010. Roles of enzymatic and non-enzymaticantioxidants in plants during abiotic stress. Critical Reviews in Biotechnology, 30: 161–175.
Alay, F., Birol, M., Demir, E., Çankaya, N., 2024. Kamış topunun (Festuca arundinacea Schreb.) tuzluluk stresine (NaCl) karşı büyüme tepkisinin araştırılması. ISPEC Tarım Bilimleri Dergisi, 8(1): 57–71.
Aydın, İ., Atıcı, Ö., 2015. Tuz stresinin bazı kültür bitkilerinde çimlenme ve fide gelişimi üzerine etkileri. Muş Alparslan Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 3(2): 1–15.
Baktemur, G., 2023. In Vitro koşullarda farklı konsantrasyonlarda sodyum klorür içeren besin ortamlarının kabak (Cucurbita pepo L.) bitkisi gelişimine etkisi. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(1): 873–882.
Bhatkar, N.S., Shirkole, S.S., Mujumdar, A.S., Thorat, B.N., 2021. Drying of tomatoes and tomato processing waste: A critical review of the quality aspects. Drying Technology, 39: 1–25.
Cobb, J.N., Declerck, G., Greenberg, A., Clark, R., McCouch, S., 2013. Next-generation phenotyping: requirements and strategies for enhancing our understanding of genotype-phenotype relationships and its relevance to crop improvement. Theoretical and Applied Genetics, 126: 867–887.
Daşgan, H.Y., Aktas, H., Abak, K., Çakmak, İ., 2002. Determination of screening techniques to salinity tolerance in tomatoes and ınvestigation of genotype responses. Plant Science, 163: 695–703.
Fallahi, H.R., Fadaeian, G., Gholami, M., Daneshkhah, O., Hosseini, F.S., Aghhavani-Shajari, M., Samadzadeh, A., 2015. Germination response of grasspea (Lathyrus sativus L.) and arugula (Eruca sativa L.) to osmotic and salinity stresses. Plant Breeding and Seed Science, 71: 97–108.
FAO, 2022. Food and Agriculture Organization of the United Nations, FAOSTAT. (http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC), (Erişim Tarihi: 10.02.2024).
Güldüren, Ş., Elkoca, E., 2012. Kuzey Doğu Anadolu Bölgesi ve Çoruh Vadisi’nden toplanan bazı fasulye (Phaseolus vulgaris L.) genotiplerinin çimlenme döneminde tuza toleransları. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 43(1): 29-41.
Kara, E., Baktemur, G., 2023b. Bahçe teresinin (Lepidium sativum L.) in vitro koşullarda farklı konsantrasyonlarda NaCl içeren besin ortamlarında gelişim düzeyinin belirlenmesi. Sivas II. International Conference on Scientific and Innovation Research, Kongre Bildiriler Kitabı, 15-17 Eylül, Sivas, s. 1191-1200.
Kara, E., Baktemur, G., 2023a. Farklı Tuz Seviyelerinin In Vitro Koşullarda Havuç (Daucus carota L.) Bitkisi Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi. Akdenız 10th International Conference on Applied Sciences, Kongre Bildiriler Kitabı, 02-05 Kasım, s. 280–286.
Kaur, G., Kumar, S., Nayyar, H., Upadhyaya, H.D., 2008. Cold stress injury during the pod-fillingphase in chickpea (Cicer arietinum L.) effects on quantitative and qualitative components of seeds. Journal of Agronomy and Crop Science, 194: 457-464.
Kaya, M.D., Okçu, G., Atak, M., Çıkılı, Y., Kolsarıcı, Ö., 2006. Seed treatments to overcome salt and drought stress during germination in sunflower (Helianthus annuus L.). European Journal of Agronomy, 24(4): 291-295.
Keleş, B., 2019. İn Vitro kültür koşulları ve tuzluluk (NaCl) stresi altında çimlendirilen aspir (Carthamus tinctorius L.) bitkisinde meydana gelen morfolojik, fizyolojik ve biyokimyasal değişimler. Yüksek Lisans Tezi, Batman Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Batman.
Kereçin, G., Öztürk, F., 2024. Salisilik asit ve tuz stresi uygulamalarının bazı soya (Glycine max. L.) çeşitlerinin fide gelişimi üzerine etkisi. ISPEC Journal of Agricultural Sciences, 8(1): 25-35.
Khayatnezhad, M., Gholamin, R., 2011. Effects of salt stress levels on five maize (Zea mays L.) cultivars at germination stage. African Journal of Biotechnology, 10: 12909–12915.
Kıran, S., Kuşvuran, Ş., Özkay, F., Özgün, Ö., Sönmez, K., Özbek, H., Ellialtıoğlu, Ş.Ş., 2015. Bazı patlıcan anaçlarının tuzluluk stresi koşullarındaki gelişmelerinin karşılaştırılması. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 8(1): 20-30.
Loganayaki, K., Tamizhmathi, S., Brinda, D., Gayathri, S., Mary, M.C., Mohanlal, V.A., 2020. In vitro evaluation of tomato (Lycopersicon esculentum Mill.), chilli (Capsicum annum L.), cucumber (Cucumis sativus L.) and bhendi (Abelmoschus esculentus L.) for salinity stress. International Journal of Chemical Studies, 8(2): 2364-2367.
Mahmood, M.S., Pırlak, L., 2023. Aronya (Aronia melanocarpa) fidanlarının in vitro ve in vivo şartlarda tuz stresine toleranslarının belirlenmesi. International Conference on Scientific and Innovative Studies 1: 86–91.
Mantri, N., Patade, V., Penna, S., Ford, R., Pang, E., 2012. Abiotic stress responses in plants: present and future. In: Ahmad P, Prasad MNV (Eds) Abiotic stress responses in plants: metabolism, productivity and sustainability. Springer, New York.
Munns, R., 2005. Genes and salt tolerance: bringing them together. New Phytologist, 167: 645–663.
Murashige, T., Skoog, F., 1962. A revised medium for rapid growth and bio assays with tobacco tissue cultures. Plant Physiology, 15: 473–497.
Parihar, P., Singh, S., Singh, R., Singh, V.P., Prasad, S.M., 2015. Effect of salinity stress on plants and its tolerance strategies: a review. Environmental Science and Pollution Research, 22: 4056–4075.
Pérez-Jiménez, M., Pérez-Tornero, O., 2020. In vitro plant evaluation trial: Reliability test of salinity assays in citrus plants. Plants, 9(10): E1352.
Pérez-Tornero, O., Tallón, C.I., Porras, I., Navarro, J.M., 2009. Physiological and growth changes in micropropagated Citrus macrophylla explants due to salinity. Journal of Plant Physiology, 166(17): 1923-1933.
Pravitha, M., Dipika Agrahar, M., Ajesh Kumar, V., 2024. Recent developments in tomato drying techniques: A comprehensive review. Journal of Food Process Engineering, 47(2): e14550.
Rahman, M., Soomro, U.A., Haq, M.Z., Gul, S., 2008. Effects of Nacl salinity on wheat (Triticum aestivum L.) cultivars. World Journal of Agricultural Sciences, 4: 398–403.
Ruggiero, A., Punzo, P., Landi, S., Costa, A., Van Ooosten, M.J., Grillo, S., 2017. Improving plant water use efficiency through molecular genetics. Horticulturae 3(2): 31.
Seth, R., 2018. Assessment of salinity tolerance in tomato cultivars grown in Maharashtra, India. Annals of Plant Sciences, 7(5): 2259.
Thakur, P., Kumar, S., Malik, J.A., Berger, J.D., Nayyar, H., 2010. Cold stress effects on reproductive development in grain crops: an overview. Environmental and Experimental Botany, 67: 429–443.
Thorpe, T., 2007. History of plant tissue culture. Methods in Molecular Biology, 37: 169–180.
Vives-Peris, V., Gómez-Cadenas, A., Pérez-Clemente, R.M., 2017. Citrus plants exude proline and phytohormones under abiotic stress conditions. Plant Cell Reports, 36: 1971–1984.
Vorasoot, N., Songsri, P., Akkasaeng, C., Jogloy, S., Patanothai, A., 2003. Effect of water stress on yield and agronomic characters of peanut (Arachis hypogaea L.). Songklanakarin Journal of Science and Technology, 25: 283–288.
Zhu, J.K., 2001. Plant salt tolerance. Trends in Plant Science, 6: 66–71.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 ISPEC Tarım Bilimleri Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
