Azotlu Gübre Dozlarının Karabuğday (Fagopyrum esculentum Moench.) Bitkisinin Tohum Verimi ve Bazı Tarımsal Özelliklerine Etkisi
Özet Görüntüleme: 623
/ 
PDF İndirme: 460
DOI:
https://doi.org/10.46291/ISPECJASvol4iss3pp635-648Anahtar Kelimeler:
Azot, tohum verimi, biyolojik verim, Fagopyrum esculentum Moench., protein oranıÖzet
Bu araştırmada, azot dozlarının karabuğday (Fagopyrum esculentum Moench.) bitkisinin tohum verimi ve bazı tarımsal özelliklerine etkisinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Araştırma, Siirt ekolojik koşullarında 2020 yılında yürütülmüştür. Çalışmada, azotlu gübrenin (N0= 0 kg da-1 N, N4= 4 kg da-1 N, N8= 8 kg da-1 N, N12= 12 kg da-1 N, N16= 16 kg da-1 N) 5 farklı dozu faktör olarak ele alınmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, azot dozlarının karabuğday bitkisinin tohum verimi, verime etkili bazı tarımsal özellikleri ile protein oranı üzerine anlamlı etkilerinin olduğu belirlenmiştir. Araştırmada en yüksek; dal sayısı, yaprak sayısı, kömeç sayısı, tohum verimi, bin tane ağırlığı ve protein oranı N12 dozunda saptanmıştır. En yüksek bitki boyu, N12 ve N16 azot dozlarında belirlenmiştir. En yüksek biyolojik verim ise N16 dozunda tespit edilmiştir. Azot dozlarına göre bitki boyu 63.00-71.50 cm, dal sayısı 3.28-5.00 adet bitki-1, yaprak sayısı 19.25-31.00 adet bitki-1, kömeç sayısı 12.75-23.50 adet bitki-1, biyolojik verim 361.1-993.6 kg da-1, tohum verimi 58.8-149.2 kg da-1, bin tane ağırlığı 19.39-23.52 g, protein oranı % 10.72-13.65 arasında değişim göstermiştir. Organik madde içeriği düşük topraklarda, karabuğday yetiştiriciliğinde tohum verimi yönünden 11.48 kg da-1 azot uygulanabileceği sonucuna varılmıştır.
Referanslar
Abbasi, R., Janjua, S., Rehman, A., William, K., Khan, S.W., 2015. Some preliminary studies on phytochemichals and antioxidant potential of Fagopyrum esculentum cultivated in Chitral, Pakistan. The Journal of Animal & Plant Sciences, 25(3 Supp. 2): 576-579.
Acar, R., Güneş, A., Gummadov, N., Topal, İ., 2011a. Farklı bitki sıklıklarının karabuğday’ da (Fagopyrum esculentum Moench.) verim ve bazı verim unsurlarına etkisi. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 25(3):47-51. Konya.
Acar, Ö., 2019. Karabuğday çeşitlerinde farklı ekim zamanlarının verim ve verim ögeleri üzerine etkisi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
Akçura, S., 2013. Çanakkale koşullarında karabuğdayda farklı ekim sıklığı ve sıra arası mesafesinin verim ve verim unsurları üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
Akçura, S., İzci, B., Kökten, K., Özdemir, S., 2020. İki lokasyonda sıra arası mesafe ve ekim sıklığının karabuğday çeşitlerinin tane verimi ve ham protein oranı üzerine etkisi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 7(1): 195-204.
Anonymous, 2020. Faostat 2019 Online Database (Erişim adresi: http://www.fao.org/faostat/en/. Erişim tarihi: 15.08.2020)
Baburkova, M., Valinovaand, J., Moudry, J., 1999. Influence of nitrogen fertilizer application on yield and chemical composition of buckwheat seeds. Series of Crop Science, 16: 35-40.
Brunori, A., Sandor, G., Xie, H., Baviello, G., Nehiba, B., Rabnecz, G., Vegvari, G., 2009. Rutin content of the grain 22 buckwheat (Fagopyrum esculentum Moench and Fagopyrum tataricum Gaertn.) varieties grown in Hungary. The European Journal of Plant Science and Biotechnology, 3 (Special Issue 1), 62-65.
Campbell, C., 2003. Buckwheat Crop Improvement. Fagopyrum, 20: 1-6.
Christa, K., Soral-Śmietana, M., 2008. Buckwheat grains and buckwheat products-nutritional and prophylactic value of their components – a review. Czech Journal of Food Science, 26: 153-162.
Erbaş, S., Şenateş, A., 2020. Ayçiçeği (Helianthus annuus L.)’nde azot ve kükürt gübrelemesinin verim ve kaliteye etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 24(1): 217-225.
Erekul, O., Yiğit, A., Yavuz, H. 2016. Farklı ekim sıklıklarının karabuğday’da (Fagopyrum esculentum Moench.) verim ve bazı tane kalitesi özelliklerine etkisi. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 13(2): 17-22.
Fanga,X., Yingshuang, L., Niea,J. , Wang, C., Huanga, K., Zhanga,Y., Zhanga,Y., Hengzhi, S., Xingbei, L., Ruana,R., Yuana,X., Yia, Z., 2018. Effects of nitrogen fertilizer and planting density on the leaf photosynthetic characteristics, agronomic traits and grain yield in common buckwheat (Fagopyrum esculentum M.). Field Crop Researchs, 219:160-168.
Feng, B.L., Zhang, B., Zhou, J.M., Gao. X.L., 2003. Progress in fertilization on the performance of the pseudo cereals common and flavonoid compounds as possible regulators of reproductive processes in buckwheat. Bio Zhurnal, 23:154-159.
Geren, H., Güre, E., 2017. Farklı azot ve fosfor seviyelerinin kinoa (Chenopodium quinoa Willd.)’da tane verimi ve bazı verim unsurlarına etkisi üzerinde bir ön araştırma. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 54(1): 1-8.
Guo, Y., Chen, F., Yang, LY., Huang, Y. 2007. Analyses of the seed protein contents on the cultivated and wild buckwheat Fagopyrum esculentum resources. Genetic Resources and Crop. Evolution, 54 (7): 1465-1472.
Güneş, A., Topal, İ., Koç, H., Akçacık, A., Bayrak, H., Özcan, G., Taş, M., Acar, R., 2012. Farkı ekim zamanlarının karabuğday da (Fagopyrum esculentum Moench.) verim ve bazı verim unsurlarına etkisi. Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Sempozyumu, 13-15 Eylül 2012. 10-14, Tokat.
Güzelsarı, U., Kan, A., 2016. Karaman ekolojik şartlarında ikinci ürün olarak yetiştirilen karabuğdayın (Fagopyrum esculentum Moench) agronomik ve kalite özelliklerinin araştırılması. Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi, 3(2):200-204.
Hore, D., Rathi, R.S., Collection, M., 2002. Cultivation and characterization of buckwheat northeastern region of India national bureau of plant genetic resources. Regional Station, Brainpan, 793-798.
Hulihalli, U.K., Shant, V., 2018. Effect of planting geometry and nutrient levels on the productivity of buckwheat. International Journal of Current Microbiology and Applied Sciences, 7(2): 3369-3374.
Inamullah, I., Saqib, G., Ayub, M., Khan, A.A., Anwar, S., Khan, S.A., 2012. Response of common buckwheat to nitrogen and phophorus fertilization. Sarhad Journal Agriculture, 28: 171-178.
İnanır, C., Albayrak, S., Ekici, L., 2019. Karabuğdayın Fitokimyası, Farmakolojisi ve Biyofonksiyonel Özellikleri. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 16:713-722.
Jacquemart, A.L., Cavoy, V., Kinet, J.M., Ledent, J.F., Quinet, M., 2012. Is buckwheat (Fagopyrum esculentum Moench) still a valuable crop today? The European Journal of Plant Science and Biotechnology, 6 (Special Issue 2): 1-10.
Kalinova, J., Vrchotova, N., 2009. Level of catechin, myricetin, quercetin and isoquercitrin in buckwheat (Fagopyrum esculentum Moench.), changes of their levels during vegetation and their effect on the growth of selected weeds. J Agric Food Chem, 57(7):2719-2725.
Kan, A., 2011. Konya ekolojik koşullarında yetiştirilen karabuğday’ın (Fagopyrum esculentum Moench.) bazı kalite özelliklerinin araştırılması. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 25(4):66-70.
Kan, A., 2014. A new plant for Turkey; Buckwheat (Fagopyrum esculentum). Biological Diversity and Conservation, 7(2):154-158.
Karafaki, R., 2017. Samsun koşullarında farklı ekim zamanlarının karabuğday’ın (Fagopyrum esculentum Moench.) önemli tarımsal özellikleri ile bazı kalite kriterlerine etkisi. Yüksek Lisan Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
Katar, D., Katar, N., 2017. Eskişehir ekolojik koşullarında farklı karabuğday (Fagopyrum esculentum Moench) çeşidinde uygun ekim normunun belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 26 (1):31-39.
Lu, L., Murphy, K., Baik, B.K., 2013. Genotypic variation in nutritional composition of buckwheat groats and husks. Cereal Chemistry, 90: 132-137.
Nelson, D.W., Sommers, L.E., 1982. Total Carbon, Organic Carbon and Organic Matter. In: Methods of Soil Analysis,Part II. Page, A.L., R.H. Miller and D.R. Kenney (eds.), pp. 574–577. Amer. Soc. Of Agron. Madison, WI.
Noworolnik, K., 1995. Nitrogen fertilization efficiency of buckwheat grown at various soil conditions. Current Advances in Buckwheat Research, 83, 601-604.
Özyazıcı, M.A., Dengiz, O., Aydoğan, M., Bayraklı, B., Kesim, E., Urla, Ö., Yıldız, H., Ünal, E., 2016. Orta ve Doğu Karadeniz Bölgesi tarım topraklarının temel verimlilik düzeyleri ve alansal dağılımları. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 31(2016):136-148.
Özyazıcı, M.A., Açıkbaş, S., Turhan, M., 2020. Yemlik kolza (Brassica napus L. ssp. oleifera Metzg)’da bazı tarımsal özelliklerin azotlu gübrelemeye göre değişimi. ISPEC Tarım Bilimleri Dergisi, 4(2): 387-404.
Saini, J.P., Negi, S.C., 1998. Effect of spacing and nitrogen on Indian buckwheat (Fagopyrum esculentum Moench.) under dry temperate condition. Indian Journal of Agronomy, 43: 351-354.
Sharma, V., 2005. A preliminary study on fertilizer management in buckwheat. Fagopyrum 22: 95-97.
Sobhani, M.R., Rahmikhdoev, G., Mazaheri, D., Majidian, M., 2012. Effect of sowing date, cropping pattern and nitrogen on CGR, yield and yield component summer sowing buckwheat (Fagopyrum esculentum Moench). J. Appl. Environ. Biol. Sci. 2(1): 3546.
Tseng, S.H., Huang, S.C., 1992. Studies on increasing grain yield of buckwheat in Taiwan. http://tdares.coa.gov.tw/files/web_ articles_files/tdares/9573/3731.pdf. (Erişim Tarihi: 31.08.2020).
Tunçtürk, M., Tunçtürk, R., 2008. Farklı azot dozu uygulamalarının bazı kişniş popülasyonlarında verim ve verim özelikleri üzerine etkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 13(1): 39-44.
Vojtiskova, P., Kmentova, K., Kuban, V., Kracmar, S., 2012. Chemical composition of buckwheat plant (Fagopyrum esculentum) and selected buckwheat products. Journal of Microbiology, Biotechnology and Food Sciences 1 (February Special Issue), 1011-1019.
Yavuz, H., Yiğit, A., Erekul, O., 2016. Farklı ekim sıklıklarının karabuğday'da (Fagopyrum esculentum Moench.) verim ve bazı tane kalitesi özelliklerine etkisi. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 13(2): 17-22.
Yıldırım, B., Tunçtürk, M., Dede, Ö., Okut, N., 2005. Aspir (Carthamus tinctorius L.)’de farklı azot ve fosfor dozlarının verim ve kalite üzerine etkileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 15(2): 113-117.
Yurtsever, N., 1984. Deneysel İstatistik Metotlar. T.C.Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları, Genel Yayın No:121, Teknik Yayın No: 56, Ankara.
Wagenbreth, D., Hagels, H., Schilcher H., Pank, F.,1996. Characterisation of buckwheat cultivars and gene bank material for rutin content and growth parameters (pp. 95–98). Proceedings. International Symposium. Breeding Research on Medicinal and Aromatic Plants, Quedlinburg. Beitrage-Zur-Zurchtungsforschung-Bundesanstalt-FurZu rchtungsforschung-an KulTurpflanzen, Germany
Wijngaard, H., Arendt, E.K., 2006. Buckwheat. Cereal Chemistry, 83(4): 391-401.
Zhang, X., Chai, Y., Shang, A.J., 2001. Effects of seeding date on grain protein content and composition of buckwheat. Fagopyrum, 1: 11-13.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2020 ISPEC Journal of Agricultural Sciences
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
